مریم سوسنی عین القاصی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
علی مهراس مهرابی - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
محمد مهدی جوکار - عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

دستورزی های ژنتیکی در گیاهان از طریق کشت کالوس از روشهای مفید برای اصلاح گیاهان می باشد. به منظور بررسی تأثیر تیمارهای هورمونی بر کالزایی گیاه دارویی کاسنی Cichoirium intybus L از 4 توده از بانک ژن منابع طبیعی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور تهیه گردید در سال 1389 در آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. که برای انجام این کار ریز نمونه برگ انتخاب شد. بذر گیاه بعد استریل به محیط کشت موراشی و اسکوگ (MS) منتقل شده و در دمایی25 با شرایط 16 ساعت روشنایی و ساعت تاریکی قرار داده شد که بعد از چهار هفته جهت تهیه ریز نمونه مورد استفاده قرار گرفت . القای کالوس با کشت ریز نمونه روی محیط پایه MS با 12 تیمار هورمونی شامل 2BAP 3NAA ،( 1و 2 میکرومولار در لیتر (،0.5 2.5 و 5 میکرومولار در لیتر) 2.4-D (7.5 10 ، 12.5 میکرومولار در لیتر)، در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار تحت شرایط فوق انجام شد و در نهایت از طریق ارزیابی قطر کالوس و در صد کالزایی و ارزیابی واکنش توده هابعد از دو ماه برای هر یک ازتیمارهایی بکار رفته اندازه گیری شد. با توجه به جدول تجزیه واریانس بین سطوحهورمونی، توده و اثر متقابل آنها در سطح 1 % اختلاف معنی داری مشاهده شد . و با توجه به اثرات متقابل بیشترینقطر کالوس در تیمار 2 میکرومولار در لیترBAPو 5 میکرومولار در لیترNAA و توده 26615 مشاهده گردید. و میانگین درصد کالزایی در پایان یاداشت برداری 55 % تا 100 % به ترتیب برای تیمار 2 میکرومولار در لیترBAPو 7.5 میکرومولار در لیتر D-2.4 و توده22377و تیمار 2 میکرومولار در لیترBAPو 5 میکرومولار در لیترNAAوتوده 26982 متغیر بود.

توده، کاسنی، کالزایی، درون شیشه ای، هورمون