ادریس کرمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مرکز تهران
علی اکبر مظفری - استادیار گروه باغبانی دانشگاه کردستان.
محمد علی ابراهیمی - استادیار دانشگاه پیام نور مرکز تهران.
حسین معروفی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان.

Satureja avromanica Maroofiگیاهی از خانواده نعناعیان(Lamiaceae) است که به تازگی شناسایی و معرفی شده است. این گونه در حال انقراض بوده و تعداد اندکی (کمتر از 150 بوته) از آن در طبیعت باقی مانده است. کشت درون شیشه ای این گیاه به منظور بهینه سازی تکثیر انبوه و جلوگیری از انقراض آن در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است. محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی غلظتهای مختلفی از بنزیل آدنین(BA)برای باززای و تکثیر انبوه این گونه گیاهی انتخاب گردید. شاخساره حاصل از واکشت گیاهان کشت شده در محیط کشت MSحاوی 1 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و 0.1 گرم در لیتر ایندول بوتریک اسید(IBA)در محیط کشتMSشامل 0 BA با غلظتهای مختلفی از 0.1، 0.5، 1، 1/5،2،5 و 10 میلی گرم در لیتر بدون اکسین کشت گردیدند. در این آزمایش تعداد و طول شاخسارههای باززایی شده مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین تعداد شاخسارههای باززایی شده تحت غلظتهای مختلفBA ، اختلاف معنی داری وجود دارد.(P≤0.01)بیشترین شاخهزایی در محیط کشتMSحاوی 5 میلی گرم در لیترBAحاصل شد. اختلاف معنیداری بین طول شاخهها در غلظتهای مختلفی ازBAمشاهده نشد(P=132)