فاطمه مردانپور - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
عزت اله فرشاد فر - استاد و عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی
لیا شوشتری - عضو هیت علمی دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

خشکی یکی از مهمترین استرس های محیطی و عامل موثر در کاهش تولید محصولات کشاورزی است. از این رو به منظور بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف گندم نان نسبت به خشکی با استفاده از کشت جنین نابالغ آزمایشی با 20 ژنوتیپ مختلف گندم نان در آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه اجرا گردید. بدین ترتیب که جنین های نابالغ را از خوشه و بذر جدا و در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ کشت داده و کالوس های حاصل از ارقام مورد مطالعه را در 4 سطح پتانسیل آبی0 ،2-،4-و 8- بار،پلی اتیلن گلایکول 6000 طبق دستورالعمل میچل و کافمن، قرار داده شدند. این آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و با نمونه برداری در 3 تکرار و 5 نمونه در هر تکرار اجرا شد. اندازه گیری قطر کالوس در صفر 12،8،4و 16 روز پس از القاء تنش انجام گردید. ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ ها از طریق سنجش معیار سرعت رشد کالوس و درصد آب کالوسو نیز درصد کلروز کالوس در محیط کشت حاوی سطوح مختلف پلی اتیلن گلایکول 6000 انجام و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر سرعت رشد و مقدار آب کالوس و درصد کلروز کالوس، اختلاف معنی داری وجود دارد. حاصل این بررسی نشان داد که ژنوتیپ WC-47399 کمترین و ژنوتیپ WC-47371 بیشترین مقدار سرعت رشد را دارد و بر اساس محتوای آب کالوس در بالاترین پتانسیل آبی ژنوتیپ WC-47399 بیشترین محتوی آب کالوس و ژنوتیپ WC-47371 کمترین مقدار آب کالوس و بیشترین درصد کلروز را دارا می باشد.

کشت جنین نابالغ، تحمل به خشکی، کشت بافت، القای کالوس