آرش اکبر زاده - دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی، گروه شیلات و محیط زیست، کرج، ایران
حمید فرحمند - دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی، گروه شیلات و محیط زیست، کرج، ایران
فروزنده محجوبی - پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری (NIGEB)، تهران، ایران
کمال الدین حق بین - پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری (NIGEB)، تهران، ایران

در مطالعاتی که از تکنیک Real-time PCR کمی استفاده می شود، بمنظور کمی سازی داده های حاصل از اندازه گیری سطوح mRNA می بایست میزان mRNA ژن هدف را نسبت به میزان mRNA یک ژن رفرنس داخلی نرمال سازی کرد. از آنجا که سطح بیان ژن کنترل داخلی می بایست در بین بافت های مختلف و نیز تمامی مراحل رشد یک موجود زنده ثابت بوده و نیز تحت تأثیر تیمارهای آزمایش قرار نگیرد، در هر یک از آزمایش های بیان ژن می بایست ثبات و پایداری بیان چندین ژن رفرنس مورد آزمایش و ارزیابی قرار گیرد تا مناسب ترین ژن رفرنس بمنظور نرمال سازی داده های حاصل از بیان ژن هدف انتخاب گردد. در مطالعه حاضر ثبات بیان شش ژن رفرنس شامل actin- beta (ACTB) و Glyceraldehyde 3-phosphate dehydrogenase (GAPDH) و Ribosomal protein L6 (RPL6) و Ubiquitin (UBQ) و Ribosomal protein L13 (RPL13) و Elongation factor 1-alpha (EF1A) در طی مراحل ابتدایی رشد و تکامل تاسماهی ایرانی با استفاده از تکنیک TaqMan Real-Time PCR مورد ارزیابی قرار گرفت. برآیند کلی نتایج حاصل از نرم افزارهای geNorm و Bestkeeper و NormFinder نشان داد که دو ژن RPL6 و ACTB از بیشترین ثبات بیان ژن برخوردار بودند، در حالیکه ژن RPL13 بیشترین تغییرات بیان ژن را از خود نشان داد. بر این اساس استفاده از ژن های ACTB ،RPL6 و نیز میانگین هندسی آنها بمنظور نرمال سازی داده های بیان ژن هدف در مراحل ابتدایی رشد و تکامل تاسماهی ایرانی و نیز سایر گونه های تاسماهیان توصیه می شود.

تاسماهی ایرانی، مراحل ابتدایی رشد و تکامل، ژن رفرنس