هادی گوهری - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام دانشگاه زنجان
سید سیاوش سهیلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام دانشگاه زنجان
طاهر هرکی نژاد - استادیار پژوهشکده فیزیولوژی و بیوتکنولوژی وگروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

شناسایی بقایای بیولوژیک بز وحشی و تشخیص آنها از بز اهلی می تواند کمک شایان توجهی در جهت مدیریت حفاظت محیط زیست باشد. یکی از آسیب های وارده به این بخش از ذحایر ژنتیکی و طبیعی شکار غیر مجاز و معدوم ساختن آثار ظاهری مشخصه این حیوانات است. بنابراین ایجاد روشی ساده برای شناسایی بقایای حیوانات وحشی واهلی از یکدیگر ضروری بنظر می رسد. در پژوهش حاضر به منظور شناسایی کل و بز وحشی واهلی اقدام به جمع آوری نمونه از بقای بیولوژیک حیوانات مذکور از زیستگاه های دام های وحشی شد. جهت شناسایی کل وبز وحشی واهلی از دیگر گونه های پستاندار آن زیستگاه ها پرایمرهای اختصاصی برای ناحیه ای حفاظت شده سیتوکروم b طراحی شد و با استفاده از واکنش های PCR قطعه ای به طول 180 bp تکثیر گردید. اختصاصی بودن پرایمرها با DNA حیوانات دیگر مورد آزمون قرار گرفت و هیچ قطعه ای تکثیر نگردید. برای تشخیص بز وحشی از اهلی قطعه ای به طول 730 bp تکثیر و با استفاده ازآنزیم Bamh I مورد هضم آنزیمی قرار گرفت. امکان شناسایی حیوانات اهلی و وحشی با ایجاد دو قطعه به طولهای 230 و 500 bp در بز وحشی و عدم برش در بزهای اهلی، از یکدیگر مهیا شد. نتایج پژوهش حاضر می تواند جهت حفظ گونه بز وحشی در محیط زیست برای حفظ تنوع زیستی در اکوسیستم ومبارزه با شکارچیان متخلف مورد استفاده قرار گیرد.

بز، سیتوکروم b و PCR-RFLP ، میتوکندری