ابراهیم اسماعیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی دانشگاه زابل
محمود سلوکی - عضوهیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
علیرضا دهناد - عضوهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

باکتری های استرپتومایسس یکی از منابع اصلی و مهم آنتی بیوتیک و متابولیت های ثانویه هستند. گزارش های زیادی در زمینه موفقیت کنترل بیولوژیک بیماری های خاک زاد و همچنین تحریک رشد گیاه وجود دارد. در این بررسی فعالیت آنتاگونیستی پنج جدایه استرپتومایسس جداشده از نمونه های خاک های بومی استان آذربایجان شرقی که تحت آزمون مولکولی 16S rDNA قرارگرفته اند، برای کنترل بیولوژیکی دو قارچ پاتوژن گیاهی شامل آلترناریا آلترناتا، که باعث ایجاد بیماری در بیش از 360 گونه می شود و قارچ آلترناریا سولانی عامل بیماری بلایت زودرس به خصوص در سیب زمینی، مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از کوک بوره نمونه ای از هریک از قارچ پاتوژن در یک طرف پلیت حاوی محیط کشت PDA، و باکتری آنتاگونیست در طرف دیگر پلیت قرار داده شده و سپس به مدت 20 روز در دمای 28c انکوبه شدند. تمامی جدایه ها توانستند با ایجاد هاله، رشد پاتوژن رامهار کنند. جدایه AE9 با ایجاد هاله ای به شعاع متوسط 0.98 سانتی متر بیشترین اثر بازدارندگی برروی هر دو قارچ آلترناریا را داشت. پس ازآن به ترتیب جدایه های AE30 و AE12قرار داشتند. جدایه AE12 بیشترین اثر مهارکنندگی علیه آلترناریا آلترناتا و جدایه AE9 بیشترین مهارکنندگی را بر روی آلترناریا سولانی داشت. با توجه به مطالعات آزمایشگاهی، استرپتومایسس ها دارای پتانسیل بالایی برای استفاده به عنوان سموم بیولوژیکی در مزارع را دارا هستند.

استرپتومایسس، کنترل بیولوژیک، آلترناریا آلترناتا، آلترناریا سولانی، بلایت زودرس