وحید داودی زنجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گروه معماری
مجید شهبازی - دکترای معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، گروه معماری

در شکل گیری و ساخته شدن هر بنایی عواملی دخیل است که در نتیجه تأثیرات آنها، نوع و چگونگی آن بنا مشخص می گردد. در برخی شرایط تعدد عوامل مؤثر باعث کم رنگ شدن یکدیگر و یا فراموشی می شوند. مقوله برنامه دهی معماری به عنوان رویکردی جهت سازمان دهی تمامی عوامل موجود در حال و آینده می تواند به عنوان یکی از گزینه های صحیح در تصمیم گیری های موفق شود. با عنایت به این اصلف در زمان گذشته، روزگاری نیاز به ساخت و ساز کم و نتیجتاً سرعت آن نیز کم بود. به مرور زمان با افزایش شدت نیاز به بناها و تنوع نوع نیازهای افراد، فضاهای جدید، تکنولوژی های جدید در سرعت ساخت بوجود آمدند. چاسخ دهی به نیازهای ساخت و ساز تا جایی پیش رفت که نیاز به روابط اجتماعی نیز در لیست ملزومات افراد قرار گرفت و صرفاً اهمیت ساخت و ساز مدنظر نشد. شکل گیری این مسئله در شهر زنجان در سالهای 80 تا 85 و با توجه به افزایش نیاز مردم به مسکن با تصمیم و بر ایجاد شهرک های حومه شهری صورت گرفت و این تصمیم باعث بوجود آمدن شهرک هایی همچون شهرک پونک شد. ولی با گذشت زمان و شکل گیری بیشتر و تنوع نیازهای مردم، نیاز به فضایی که در آن روابط مدنی مردم باعث ایجاد آرامش، امنیت، و فضایی سالم جهت تربیت نسل آینده می شود حس شد. متاسفانه در حال حاضر نبود چنین فضایی باعث برهم خوردن کیفیت های ترافیک در سطح شهری و عدم رضایت ساکنان این شهرک و بوجود آمدن فضای شهری نامناسب شده است. این پژوهش در راستای لزوم شکل گیری چنین فضایی در شهرک پونک زنجان، به روش کیفی و با رویکرد برنامه دهی معماری به عوامل مؤثر در نیاز به آن و نتایج بودن آن و در صورت پاسخ نگفتن به این مسئله عواقب نبودن آن است. نتایج بدست آمده می تواند در تصمیم گیری برای ایجاد شهرک های مسکونی باعث بهینه تر شدن کیفیت های زندگی ساکنان آن و نهایتاً برداشتن قدمی مؤثر در راستای پایداری اجتماعی از فضا می شود.

برنامه دهی معماری، نیاز ساکنان، فضای جمعیف کیفیت زندگی