توسعه پایدار شهری با تأکید بر کاربری زمین

شاخص های مهم زیست محیطی جهان نشانگر روند روبه زوال نظام های طبیعی و ناپایداری در گذر دهه های اخیر است. با توسعه روزانه شهری شدن زندگی بشر مفاهیم مربوط به توسعه پایدار به این حیطه وارد گردید و توسعه پایدار شهر محصول نگاه های جدید به عدالت اجتماعی، فضایی و محیطی نسبت به شهر است. پایداری شهری یا به عبارت بهتر توسعه پایدار شهری (Urban Sustainable Development) به عنوان الگو و نظریه جدیدی مطرح شده است. توسعه پایدار شهری گونه ای از توسعه شهری است که می تواند استمرار داشته باشد. بدون اینکه موجب تخریب منابع و نظام هایی شود که به آنها وابسته است. پایداری شهری به حفظ تعادل های زیست محیطی محدود نمی شود. لازمه آن پایداری اجتماعی- اقتصادی و عدالت اجتماعی است. توسعه ناپایدار شهری در ایران علاوه بر مباحث یاد شده با چشم اندازهای ناپایدار اتکا به درآمدهای نفتی، کاهش منابع آب و زمین های کشاورزی و محدودیت های ساختاری نیز مواجه است که در این میان علاوه بر موارد فوق توجه به زمین به عنوان یک منبع اصلی و تجدیدناپذیر در توسعه پایدار شهری امری ضروری است. چرا که زمین شهری جزو منابع اصلی توسعه پایدار شهری تلقی می گردد و دسترسی عادلانه و استفاده بهینه از آن یکی از مقوله های توسعه پایدار می باشد. بطوری که از این دیدگاه زمین یک ثروت همگانی است و بستری مناسب برای فعالیت های شهروندان و ابزاری برای تحقق خواست ها و آرزوهای انسانی است. بر این اساس، در اینمقاله سعی می شود ضمن اشاره به مبانی نظری توسعه پایدار شهری، به بررسی مفهوم زمین در شهرسازی و جایگاه آن نیز پرداخته شده، در مجموع با توجه به نقش محوری کاربری زمین و مطالب مورد بحث در بخش پایانی این نوشتار نکاتی به عنوان نتیجه گیری و راهکار پیشنهاد خواهد شد.

Keywords:

توسعه پایدار شهری , کاربری زمین , شهر پایدار