محمد باباولیلو - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حشرهشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ، ایران
شهرام شاهرخی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
حبیب اله خدابنده - عضو هیات علمی گروه حشرهشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ، ایران
حسن نورافکن - عضو هیات علمی گروه باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ، ایران

در این تحقیق خاصیت حشرهکشی عصاره برگ و ساقه گیاه خرزهره روی شته معمولی گندمSchizaphis graminum Rondani مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در دمای1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی5± 06 درصد و دوره نوری 10 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. بعد از استخراج عصاره به روش خیساندن، برای محاسبه غلظت کشنده 26 درصد عصاره، غلظتهای ایجاد کننده مرگ و میر26 تا 86 درصد با انجام آزمایشات مقدماتی انتخاب گردید و برای انجام آزمایش زیست سنجی، در درون هر پتری، تعداد 16 عدد حشره کامل بی بال شته روی کاغذ صافی قرار داده شد و غلظتهای مورد آزمایش در پنج تکرار اسپری شده و درب پتریها بسته شد. غلظت کشنده 26 درصد 50LC ، پس از 12 ساعت با استفاده از برنامه پروبیت محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان از عصاره برگ و ساقه خرزهره برای کنترل شته معمولی گندم استفاده کرد، بطوری که غلظت 12 میلیلیتر در لیتر عصاره برگ و ساقه این گیاه بهترتیب 82 و 06 درصد اثر کشندگی روی جمعیت شته معمولی گندم نشان داد. همچنین بر اساس نتایج بهدست آمده، غلظت کشنده 26 درصد عصاره برگ و ساقه گیاه خرزهره روی شته معمولی گندم بهترتیب 3/27,2/44 میلیلیتر در لیتر بهدست آمد که تفاوت معنیداری باهم نداشتند. در مجموع نتایج نشان داد که عصاره هر دو اندام گیاهی برگ و ساقه خرزهره برای کنترل شته معمولی گندم قابل استفاده میباشد.

زیست سنجی، عصاره، خرزهره، شته معمولی گندم