لطیفه حاتمی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه
لعیا نصیری سلطان احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه
مهدی یاسی - دانشیار مهندسی رودخانه، گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه

کاربرد مدل های ریاضی در طرح های مهندسی رودخانه اجتناب ناپذیر است. برای تعیین حد بستر طبیعی رودخانه های ایران، مدل یک بعدی HEC-RAS (بدلیل نیاز حداقل به اطلاعات صحرایی؛ حجم محاسباتی اندک؛ و درجه اعتماد عمومی) با فرض بستر ثابت، بطور گسترده ای استفاده می گردد. هدف اصلی در تحقیق حاضر، تحلیل حساسیت نتایج شبیه سازی مدل HEC-RAS به داده های ورودی و تنظیمات مدل، در یک بازه نمونه رودخانه ای (رودخانه نازلو، با مواد بستری درشت دانه و بطول 4 کیلومتر) و برای یک سیلاب شاخص است. تأثیرات هفت عامل هندسی هیدرولیکی بر روی خصوصیات متوسط جریان مورد آزمون قرار گرفته است:( 1) تأثیر - شرایط اولیه: جریان ناپایدار در برابر سه گزینه معادل جریان پایدار؛ ( 2) تأثیر نوع شرایط مرزی: بالا/پائین دست و مختلط؛ ( 3) تأثیر شیب بازه در شرایط مرزی از نوع جریان یکنواخت: شیب متوسط بازه در برابر شیب زیر بازه بالا/پائین دست؛ ( 4) تأثیر فاصله و یا تراکم مقاطع عرضی؛ ( 5) تأثیر احتساب/عدم احتساب نواحی جریان مؤثر در مقاطع عرضی؛ ( 6) تأثیر ضریب زبری؛ و ( 7) تأثیر ضرائب تبدیل هندسه جریان. در این بررسی، برای هر یک از هفت عامل، متوسط خطای نسبی برآورد پارامترهای مشترک جریان (عرض سطح آب، عمق و سرعت متوسط، عدد فرود و تنش برشی متوسط) نسبت به شرایط مرسوم مدل سازی مقایسه و ارزیابی گردیده است.

مدل HEC-RAS ، رودخانه نازلو، ، تحلیل حساسیت، حد بستر رودخانه