سید کیوان تراب زاده - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
محمد رضا پیرستانی - استادیار گروه مهندسی عمران سازه های هیدرولیکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

جریان های واریزه ای در مناطق کوهستانی در سراسر جهان متداول هستند که خانه ها، پل ها و دارایی زندگی مردم را از بین می برند. گاهی اوقات حتی بر خط الراس کوه جریان پیدا می کنند. به جهت کنترل جریان های واریزه ای، یکی از روشهایی که تاکنون مورد استفاده قرار گرفته است، استفاده از سدهای کنترلی(اصلاحی) می باشد. سدهای اصلاحی به منظور کنترل فرسایش و سیل در مناطق کوهستانی احداث می شوند. این سدها با ذخیره رسوبات عبوری مخرب، موجب جلوگیری از وقوع حوادث ناشی از جریان های واریزه ای می شوند. در این تحقیق جهت بررسی پارامتر بزرگی نسبی جریان واریزه ای تحت سدهای کنترلی شکافدار، روی مدل فیزیکی آزمایشاتی انجام شده است. آزمایشات در یک فلوم شیب پذیر با شیب های 20،18،15 و 25 درجه، برای یک نوع رسوب انجام شده است. بررسی آزمایش ها نشان می دهد که با افزایش دبی جریان از بزرگی نسبی جریان واریزه ای برای سد کنترلی شکافدار کاسته می شود، همچنین با شیب بستر و کاهش قطر متوسط رسوبات بستر، پارامتر بزرگی نسبی جریان واریزه ای، افزایش می یابد.

بزرگی نسبی جریان واریزه ای، دبی جریان، رسوب، سد کنترلی شکافدار، شیب بستر