کاربرد مدلهای غیرخطی سری زمانی در پیش بینی جریان روزانه رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه باراندوزچای ارومیه)

نیاز روزافزون به آب سبب گردیده است که برنامه ریزی های مدیریتی به منظور کنترل مصرف آب در آینده از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. با پیش بینی نمودن آبدهی رودخانه ها علاوه بر بهره برداری از منابع آب، می توان حوادث طبیعی نظیر سیل و خشکسالی را نیز پیش بینی و مهار نمود. در این مطالعه دبی جریان روزانه رودخانه باراندوزچای ارومیه در دوره آماری 1352-1388، با استفاده از مدل های سری زمانی خطی ARMA و غیر خطی دو خطی مدل سازی شد. جهت بررسی ایستایی سری های جریان از آزمون ADF استفاده گردید. نتایج این آزمون نشان داد که با حذف عوامل ناایستایی، سری های جریان رودخانه ایستا می شوند. مدل های (1,11)ARMA و (1,11,1,1)BL مدل های منتخب جریان روزانه بوده که ضریب همبستگی و جذر میانگین مربعات خطا در مدل خطی به ترتیب 90% و (m3/s)3/52 و برای مدل غیرخطی 0/86 و (m3/s)4/30 محاسبه گردیدند. طبق نتایج بدست آمده، استفاده از مدل دوخطی در مقیاس روزانه سبب کاهش مقدار خطا به میزان 22/1 درصد شده و ضریب همبستگی را 4/6 درصد افزایش داده است.

Keywords:

آزمون ایستایی , پیش بینی , مدل دوخطی