حسین سدیان - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

الزام به پرداخت خسارت ناشی از عدم انجام تعهد امری اجتماعی و حقوقی است که جهت حفظ نظم و تعادل در جامعه واحترام به عهد و پیمان میان طرفین قرارداد برقرار شده است. زمانی که فردی متعهد به امری شد اجرای آن وظیفه قانونی،اجتماعی، اخلاقی و حتی دینی او محسوب می شود. این امر کاری پسندیده در همه جوامع و ملل بوده و تخلف از آن به عنواننوعی خطا و عمل ضداجتماعی تلقی میگردد. به همین منظور و برای جلوگیری از این تخلف، غالب کشورها در قوانین خودپیش بینی کرده اند. در حقوق ایران نیز این امر (ضمانتهای اجرایی که عمدتاً مالی میباشد ) جبران خسارت طرف غیرمقصربهروشنی پیش بینی شده است.به منظور جبران ضرر ناشی از تخلف قراردادی راههای مختلفی در حقوق ایران پیش بینی شده است که مهمترین آنها تعیینصریح ضرر و زیان در هنگام انعقاد عقد اصلی و پیش از ورود خسارت، توسط طرفین است. پرداخت این خسارت یا بوسیلهضرر زننده است که از آن به شرط وجه التزام یاد میشود، و یا بوسیله شخص ثالث که از آن به بیمه یاد می گردد. مبنای حقتعیین خسارت توسط طرفین یک قرارداد در حقوق ایران ماده 230 ق.م. است. به علاوه فحوای ماده ق.م را نیز می توان مبنایمهم دیگری در تایید آن شرط دانست.

توافق، خسارت، قرارداد، شرط خسارت توافقی، وجه التزام، آزادی قراردادها، حاکمیت اراده، عقد قانون مدنی، فقه اسلامی