اعظم مدیح - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور -یزد

نقش و تأثیر قواعد فقه و گستره آن در نظام حقوقی ایران و اهمیت و کارآمدی آن را نمی توان نادیده گرفت. برای حل مشکلات نظام حقوقی،لازم است به متون فقهی اسلام مراجعه کنیم. انصاف این است که در متون حقوقی اسلام، بخصوصفقه پربار جعفری، قواعدی وجود دارد کهتوجه به آنها و اهتمام به کاربردی نمودنشان در رویه جاری نظام قضائی ایران، می تواند بسیاری از مشکلات موجود را رفع کند در اصل 167قانون اساسی آمده است: قاضی موظف است کوشش کند که حکم هر دعوا را در قوانین مدونه بیابد. اگر نیابد به استناد به منابع معتبر اسلامی یافتاوای معتبر، حکم قضیه را صادر نماید و نمی تواند به بهانه سکوت یا نقصیا اجمال یا تعارضقوانین مدونه، از رسیدگی به دعوا و صدورحکم امتناع ورزد و در همین زمینه، یکی از منابعی که می تواند فراروی قاضی در استنباط حکم قضیه حسب مورد در دعاوی حقوقی باشد،قاعده «نسبیب» است. در تسبیب، مسبب بر خلاف مباشرت، با واسطه موجبات تحقق خسارت یا جنایت را فراهم مىآورد. تعاریفى که از تسبیب در فقه و حقوق ارائه شده است ریشه اى در فقه دارد که بر اساس روایات واردشده تنظیم گردیده است.

جنایت ، تسبیب، سبب