زینب نعمتی - ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
عصمت السادات طباطبایی لطفی - استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

مقتضای اجرای عدالت نسبت به متداعیین، قضاوت با حضور آنان است. اما لزوم مطلق و بی چون و چرای حضور طرفیندر دادگاه جهت امر دادرسی، گاه موجب تضییع حق میگردد. زیرا ممکن است یکی از طرفین دعوا خود را از دسترس طرفدیگر و مجریان عدالت مخفی کند. طبیعی است که از این رهگذر ناامنی، عدم آسایش و بی اطمینانی مردم به یکدیگر روز بهروز افزایش یافته و امنیت قضایی در جامعه به مخاطره خواهد افتاد. چاره این امر براساس روایات و احادیث وارده که موردتأیید اکثریت فقهای شیعه و سنی است تجویز دادرسی غیابی است که در این تحقیق به بررسی آن ها و نیز شرایط صدورحکم غیابی، در هریک از امور مدنی و کیفری، از منظر فریقین و حقوق موضوعه ایران پرداخته شده است،از جمع آوری نظرات و گفتار فقهای مختلف امامیه و اهل سنت در خصوص صدور حکم غیابی چنین نتیجه گیری می-شود که صدور حکم غیابی در مسائلی که به حقوق شخصی و حقوق الناس بستگی پیدا می کند درست و روا می باشد. ولیدر حقوق الله دادگاه بدون حضور متهم نمی تواند به رسیدگی غیابی بپردازد، چراکه حق الناس مبنی بر احتیاط و حق الله مبنیبر تخفیف می باشد.

دادرسی غیابی، فقه فریقین، حقوق موضوعه