زینب کلاته میمری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری موسسه آموزش عالی ساریان
مبینا روحی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی ساریان

نماد یکی از ابزارهای شناخت و بیان مفاهیمی غیر مادی است که به نحوی دیگر قابل توصیف نیست. به معنایی دیگر نماد جلوه ای است عینی که واقعیت مفهومی را به صورت غیر مستقیم مجسم می سازد.در واقع یکی از اصلی ترین و مهم ترین روش شناخت غیر مستقیم بشمار می آید.حال در معماری که هنری کهن محسوب می شود قویترین و پر رمزو راز ترین کاربرد نمادپردازی را در میابیم.خصوصا در اماکن دینی که اساسا همگی در یک امر مشترک اند وآن جنبه سنبلیک و الهی هنرهای بکار رفته در آنهاست.در هنر ایرانی-اسلامی این هنر الهی که دارای مفاهیم عمیق عرفانی و مرتبط با جهان بینی و وحدانیت است کاربرد چشمگیر نماد پردازی را چه در اجزاء و فرم ها و چه در تزئینات شاهد هستیم. چرا که زبان هنر اسلام زبانی نمادین و رمز آلود است.و این رمز پردازی زاییده ی معنا و مفاهییم درون ذاتی این هنر است. در هنر ایرانی-اسلامی در کنار تمامی هنر های بکار گرفته شده از رنگ ها بصورت خردمندانه ای استفاده شده. و تاثیر انکار ناشدنی رنگ را بر فضاهای مقدس این مرز و بوم نمی توان نادیده گرفت.چنانکه یکی از عوامل و مؤلفه های مهم در فضاسازی معنوی مسجد بکارگیری رنگ با اهمیت و گستردگی معانی بسیاری که دارد می باشد. این متن در نظر دارد با استفاده از داده های تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای پس از تعریف نمادپردازی به مفهوم نمادین رنگ در فرهنگ ایرانی-اسلامی و چگونگی بکارگیری و تاثیر گذاری آن در مسجد بپردازد. و در آخر به این نتیجه برسد که چگونه رنگ به عنوان عنصری نمادین می تواند معنای درونی معماری و هنر اسلامی را بنمایاند

نماد پردازی،رنگ،فرهنگ و هنر ایرانی اسلامی،معماری اسلامی،مسجد