ستاره زینل زاده - دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد غرب،دانشکده فنی مهندسی، تهران، ایران

در گذشته، جوامع محلی با اعتقادات و فرهنگ ویژه خود و تواناییهای خلاقانه شان در ساخت بناهای معماری نشان دهنده این فرهنگ و پیشینه، سهم مهمی در فرآیند طراحی و ساخت داشته اند؛ در نتیجه محصول نهایی معماری تک بناها که فضاهای شهری را به وجود می آورند، در بیان هویت جامعه و حفظ عناصر فرهنگی موفق بوده است. فرهنگ ایرانی که نشات گرفته از دین و باور مردم مسلمان نیز بوده است، در سیمای شهرهای قدیم ایران متبلور گشته و هویتی ایرانی اسلامی را القا کرده است. اما امروزه، بیشتر فرآیند طراحی و ساخت بر اساس گرایش های وارداتی و محصول نهایی، محصولی بی هویت و غریبه است که ارزشهای جامعه را بیان نمی کند. این امر موجب بی هویتی شهرهای اخیر گشته است. تحقیق حاضر به بررسی فهم عمیق تر هویت در فضای شهری، رویکردهای متفاوت پایداری و چگونگی ظهور پایداری در بناهای معماری در عین حفظ هویت سیمای شهری پرداخته می شود. در نهایت روشی پیشنهاد می گردد که در عین به کار گیری اصول مدرن طراحی و تکنولوژیهای نوین ساخت جهت ایجاد پایداری، بتواند هویت مکانی و فرهنگی جامعه را نیز منتقل سازد. بدین منظور تجربه ی شهرهای عربی که مسلمان نشین و دارای فرهنگ اسلامی مشابه شهرهای ایران هستند، مورد مطالعه قرار گرفته اند. این تحقیق مروری تحلیلی است. مبانی نظری تحقیق به روش مرور اسنادی و روش کتابخانه ای تبیین شده و نتایج تحقیق بر اساس تحلیل و تطبیق نمونه موردی استخراج گردیده است.

معماری پایدار ، هویت ، سیمای شهری ، شهرهای اسلامی