محمدمهدی رئیس سمیعی - استادیار گروه معماری دانشگاه گیلان رشت ایران
مژگان خاکپور - استادیار گروه معماری دانشگاه گیلان رشت ایران
نیلوفر داداش زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری - معماری دانشگاه گیلان

بناهای تاریخی هر کشور، گویای خصایص فرهنگی و تاریخی ملت آن است و توجه به معماری بناهای تاریخی ، امری ضروری می نماید؛ زیرا عدم بررس یهای شایسته در معماری گذشته، یکی از دلایل فراموشی این گونه بناها است؛ لیکن در بررسی برخی بناها، یافتن مرزی مشخص میان خصوصیات برگرفته از معماری بومی و سنتی بستر اثر، امری سهل و ممتنع است. هدف اصلی این مقاله، بررسی ویژگی های معماری آرامگاه شیخ زاهد گیلانی و خصوصیات معماری بومی گیلان، معماری سنتی و سبک آذری در این بنا است. مه مترین سوالاتی که این نوشتار در پی آن است؛ ع بارتند از این که ویژگی های معماری بومی و سنتی منطقه، در آرامگاه شیخ زاهد گیلانی کدامند و این بنا، با توجه به ش باهت ها و تفاوت های معماری بومی و سنتی چگونه شکل گرفته است؟ روش پژوهش در این تحقیق که در سامانه جستجوی ساختارگرایی صورت گرفته است؛ ترکیبی تاریخی - توصیفی و از نوع مطالعات ژرفانگر است. داد ههای تحقیق، عمدتا از مطالعات میدانی و اسنادی به دست آمده است. یافته های تحقیق، گویای آن است که معماری سنتی اواخر دوره تیموری و اوایل دوره صفوی، در گیلان و به طور خاص شهر لاهیجان، از لحاظ هندسه و تزئینات، دارای خصایصی همچون وجود گنبد، کاشی کاری، ریتم، تقارن و تسلسل است که برگرفته از خصوصیات معماری سنتی بوده و متفاوت از ویژگ یهای معماری بومی گیلان بوده است؛ هم چنین در تمایز با سبک آذری، در این دوره تاریخی، این بنا دارای ویژگی های کالبدی نظیر ایوان، سقف شیب دار، کرسی و کشیدگی شرقی- غرب ی، متاثر از معماری بومی منطقه می باشد؛ لذا تلفیق ویژگی های معماری بومی و سنتی در این بنا و برشماری این ویژگی ها، هدفی است که مقاله در پی آن است