سارا نصری - ریسرچر پژوهشکده تعلیم و تربیت و دانشجوی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
کیومرث سبحانی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

در طراحی و ارزشیابی کالبدهای شهری پایدار، اندیشمندان به نیازهای اولیه انسان ها توجه بسیاری می کنند. این نیازها در کشورهای غربی محدود به برآورده کردن نیازهای فیزیولوژیکی است. اما در گذشته معماری ایرانی-اسلامی نیازهای فیزیولوژیکی و نیازهای مفهومی دو فاکتور اساسی برای هر شهری بوده اند، چیزی که امروزه به ورطه فراموشی سپرده شده است. به باور بسیاری از محققان و هنرمندان بارزترین ویژگی شهر اسلامی به منظور بر آورده کردن نیازهای مفهومی در تزئینات و نشانه هایی رخ می نماید که در اصطلاح امروزی، به آن گرافیک محیطی می گویند. به سخن دیگر گرافیک محیطی باعث خوانایی و هویت بخشی و به مثابه آن هدایتگر انسان درطراحی کالبد شهرهاست و نیز کالبد معماری خود، در مقیاس کلان بر آورده کننده نیازهای فیزیولوژیکی است. در حقیقت حضور این دو عامل در کنار هم باعث حصول معماری پایدار می گردد. در این نوشتار سعی بر آن است، تفسیر منظر شهری با تاکید بر نشانه ها و تزئینات آن، از سه دیدگاه دانش هرمنوتیک، روش های نشانه شناسی در مقیاس های مختلف و شناخت زبان تجسمی منظر شهر بررسی گردد، به این منظور روش تحقیق تاریخی-توصیفی مناسب می باشد

معماری ایرانی اسلامی ، تزئینات ، گرافیک محیطی ، هرمنوتیک