پریسا سلیمان پور - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ،گروه معماری ، زنجان ،ایران
مسعود سلیمان پور - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ،گروه معماری ، زنجان ،ایران
آناهیتا برازجانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ،گروه معماری ، زنجان ،ایران

براساس منابع تاریخی از همان آغاز گسترش اسلام در شهرها ، گرمابه های متعددی احداث شد که مورد استقبال عموم قرار گرفت . در میان تمام عناصری که معماری ایرانی را در دوران اسلامی مطرح می نماید ، حمام دارای دو ویژگی است : اول به لحاظ این که از بسیاری جهات بنای استفنی ، دوم به لحاظ اجتماعی بودن فضا ، ترکیب این دو ویژگی با هم است که خصوصیات حمام در دوران اسلامی را تعریف می کند . با تاکید به رابطه سنت و هنر مقدس ، می توان سنت را واجد قوه ی سری دید که بر هنر هر تمدنی حتی صنایع و حرفه های که خصیصه قدسی ندارند اثر گذار است . این مقاله که به روش تحلیلی توصیفی به خصوصیات و ویژگی های هنر اسلامی و سرچشمه آن پرداخته شده که می توان آن را ناشی - از روح اسلامی دانست گردآوری شده است و برای اثبات این ادعا شواهدی دال بر وحدت و انطباق صورت با معنای باطنی هنر اسلامی ارهه می شود که مصادیق بارز آن را در معماری مکانهای مذهبی می توان پیدا کرد . بر اساس اندیشه رایج ، حمام ایرانی در سراسر تاریخ یک هویت ثابت و تداوم یافته دارد ، ولی بررسی های دقیق تر تمایزات کالبدی بارزی را بین نخستین حمام ایرانی و حمام دوران اسلامی نشان می دهد . به نظر می رسد این تفاوت ها ریشه در اندیشه ها و آرمان های پشتوانه آن ها داشته باشد . این تحقیق در صدد بررسی ابعاد پنهان معماری در کالبد و اندیشه جاری در روح گرمابه های دوران اسلامی است . هدف این تحقیق آن است که نشان دهد حمام های دوران اسلامی به جنبه های اجتماعی و بعد معنوی و روح انسان توجه شایانی داشت .

گرمابه ، اسلام ، باور های دینی ، هنر اسلامی