روزبه زرعی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری پردیس علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
سیمون آیوازیان - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین

مقاله ی حاضر به بررسی بنیادی عنصر ریتم در دو رشته ی موسیقی و معماری اسلامی می پردازد و تفاوت ها و شباهت های این پدیده را در هر دو رشته مورد کاووش قرار می دهد. می توان شناخت ریتم را یکی از نخستین قدم های شخصیت بخشی به یک اثر هنری دانست. ریتم در هفت اقلیمهنر قالب های متفاوتی برای ظهور خود بر می گزیند و عامل پویایی در بسیاری از آثار است . از این رو می توان گفت ریتم همان شروع حرکتاست. حرکتی در زمان و فضا که بسته به نوع بیان در ظرف های گوناگون قرار می گیرد. هدف از این پژوهش شناخت واستفاده ی خلاقانه ی پدیده ی ریتم در آفرینش هنری است که در نهایت به خلق فراورده های هنری با کیفیت مطلوب منجر شود. برای دقیق تر شدن تحقیق و ملموس شدن اطلاعات به تشریح و نقد نمونه ی موردی مسجد شیخ لطف الله اصفهان نیز پرداخته شده.است و در نهایت پس از تحلیل و بررسی ، اشتراکات زیادی بین عنصر ریتم در موسیقی و معماری یافت شده است به طوری که مانند نسبت های ریاضی ریتم در هر دو زمینه دارای اصول مشخصی است که هنرمندان گذشته ی ایران بر آن واقف بودند .پس می توان با استفاده صحیح از آن در آفرینش آثار هنری امروز , به اهداف مد نظر خالق اثر رسید.

ریتم ، معماری ، موسیقی ، تکرار ، آفرینش هنری