سمیرا جعفری ارگنه - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران
عباس ملک حسینی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، ملایر، ایران

مسکن یکی از نیازمندی های اساسی در زندگی انسانها به شمار می آید. اهداف برنامه ریزی مسکن باید در چهارچوب ضوابط واستانداردهای تدوین شده معین شوند و برای حصول اهداف راهکارهای مناسب و روش های علمی اتخاذ شود. بد مسکنی و افزایش قیمت مسکن منجر به پیدایش مشکلات حاد اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی می شود. لذا بررسی مسکن و قیمت آن برای اقشار کم درآمد ازجایگاه ویژه ای برخوردار است.مسکن از دیدگاه های گوناگون از جمله معماری، احداث بنا، تأسیسات بناهای مسکونی، هزینه زمین و ساختمان، اعتبارات مسکن، بازار مسکن، قوانین و مقررات ناظر بر خانه سازی، قیمت مسکن، مسکن مطلوب و... قابل بررسی است. از آنجائیکه هدف اصلی هرگونه شهرساز ایجاد سکونتگاه انسانی است و با توجه به اینکه در میان کاربری های گوناگون زمین شهری کاربری مسکونی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و سهم مسکن نیز از نظر کمی قابل توجه است.به طور مسلم با افزایش تقاضای مسکن نه تنها به زمین، سرمایه، مصالح ساختمانی و نیروی انسانی بیشتری نیاز است، بلکه داشتن یک برنامه جامع به منظور ایجاد هماهنگی بین مقدار زمین و واحدهای مسکونی مورد نیاز و تأسیسات زیر بنایی، تسهیلات عمومی و خدمات اجتماعی، سیستم حمل و نقل و غیره ضروری است. برای دستیابی به چنین برنامه ای باید شناخت کافی از ابعاد و میزان عوامل مؤثر در ایجاد مسکن به دست آورد و متقاضیان مسکن و ابعاد تقاضای آنها را کاملا شناخت.مسکن به عنوان محلی که در آن انسان ها مدت قابل توجهی از عمر خود را می گذارنند باید از ویژگی ها و قابلیت کمی و کیفی مناسب برخوردار باشد. در درجه ی اول برای انسانها وجود یا عدم وجود مسکن می تواند حائز اهمیت باشد و ویژگی های کیفی مسکن می تواند در مراتب بعدی اهمیت قرار گیرید. ضرورت و اهمیت بخش مسکن تا آنجاست که در سیاست های استراتژیک برنامه ی سوم توسعه ی اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، ایجاد امنیت سرمایه گذاری در بخش مسکن توأم با اتخاذ فن آوری مطلوب و دستیابی به صنعت ساختمان سازی حرفه ای و کارا حمایت از تولید کنندگان واحدهای مسکونی کوچک، تأکید مجتمع سازی و انبوه سازی و حمایت از ایجاد تشکل های صنفی و مؤسسات مالی در راستای تأمین مسکن اقشار کم درآمد، تقویت نهادهای محلی برای مشارکت در مدیریت برنامه ریزی تأمین مسکن، ترویج فرهنگ استیجار، تقویت و تکمیل زنجیره شرکت های تعاونی مسکن مورد توجه قرار گرفته است.

زمین، مسکن ارزان قیمت، اقشار کم درآمد، شهرداری ها، نهادهای دولتی