مجید گنجعلی - دانشجوی ارشد برق قدرت دانشگاه آزاد دزفول، شرکت پالایش گاز ایلام
علیرضا صفاریان - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی دانشگاه شهید چمران اهواز

گسترش و رشد روزافزون مصرف انرژی الکتریکی و رشد بارهای حساس از جمله دستگاه های الکترونیکی و حساسیت زیاد این ادوات به انواع مختلف اعتشاشات کیفیت توان شبکه بکار می رود. در راستای طرح و توسعه سیستم های الکترونیک قدرت و بالا بردن کیفیت توان، موسسات تحقیقات توان الکتریکی، ادوات Custon Power را در شبکه های توزیع معرفی کرده اند که این تجهیزات درصدد بهبود کیفیت توان در شبکه توزیع به نحو مطلوب می باشند. یک نوع از این تجهیزات بر بازده، بازتاب دینامیکی ولتاژ DVR: dynamic Voltage Restorer) می باشد که بر اساس اصول کار مبدل منبع ولتاژ (VSI: Voltage Source Inverter) طراحی شده است و با تزریق ولتاژ به سیستم سبب اصلاح اغتشاشات شبکه توزیع می شود. در این مقاله، جهت بررسی عملکرد DVR و تأثیر آن بر جبرانسازی ولتاژ شبکه توزیع این تجهیز مدلسازی شده و با بروز کمبود ولتاژ (Voltage Sag) در مدت زمان معین، نقش این تجهیز در اصلاح کمبود ولتاژ بررسی می شود. وظیفه سیستم کنترل DVR در واقع ثابت نگه داشتن ولتاژ در مواقع کمبود ولتاژ سیستم در نقطه ای است که بارهای حساس به سیستم متصل می باشند. روش کنترلی اتخاذ شده برای DVR در این مقاله، روش عصبی- فازی است. نتایج حاصله نشان می دهد که DVR مبتنی بر کنترلر عصبی- فازی عملکرد بهتری نسبت به DVR مبتنی بر سایر کنترلر ها مانند PI دارد و اعوجاج هارمونیکی کل تولید شده توسط DVR مبتنی بر کنترلر عصبی- فازی نسبت به DVR مبتنی بر کنترلر PI کمتر است.

بازتاب دینامیکی ولتاز (DVR)، تولید پراکنده (DG) کنترلر PI، کنترلر PI تطبیقی با استفاده از فازی عصبی، تئوری قاب مرجع سنکرون (SRF: synchronous reference frame)، اعوجاج هارمونیکی کل (THD)، کمبود ولتاژ