زینب سیف پور - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات البرز
مهدی زندیه - دکتری معماری منظر و عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی

پژوهش حاضر باموضوع بررسی نقش زنان روستایی در توسعه گردشگری، به معرفی فعالیت های زنان روستایی در استان گیلانپرداخته و حضور آنان را در عرصه خدمات گردشگری استان مورد توجه قرار داده و به شناخت موانع و مشکلات آنان پرداخته تا ازرهگذر این بحث به راهکارهایی در جهت اشتغالزایی و درآمدزایی بیشتر در زمینه گردشگری دست یابد.زنان تقریبا تصف جمعیت جهان را تشکیل می دهند، دستمزد آنها فقط برابر 10 درصد ازدرآمد جهان است زنان روستایی قشریزحمتکش وفعالند که درتمامی فعالیتهای روزانه اعم ازکشاورزی ،دامداری ، تولید لبنات و صنایع دساتی و... همپای مردان علاوهبرامورخانه داری سهیم می باشند وازاین بابت نصیبی منطبق باتلاش وفعالیت خود بدست نمی آورند . (کشاورز 253، 1347) در اینمیان زنان روستایی در خطه شمال کشور با برخورداری از فرهنگ تلاش همراه و همپای مردان، علاوه بر تولید در عرصه فروشمحصولات خانگی و صنایع دستی خود در بازارهای هفتگی و مسیرهای تردد مسافران فعال هستند. به لطف آنان است کهگردشگران خاطره صرف تنقلات و محصولات محلی در دامان طبیعت را با خود بهمراه می برند . در این سامان در هر تفرجگاهیمی توان زنان محلی را دید که با پختن نان ، کلوچه و خوراکیهای مختلف و عرضه محصولات خانگی و صنایع دستی فضای حاکم بارمسافرت به روستاهای گیلان را خلق می کنند، گویی بدون حضورشان چیزی از حال و هوای روستاهای شمال کاسته می شود.حمایت از زنان وآموزش آنان وهمچنین مهارت سازی وتوانمند ساختن آنان بعنوان قشرتاثیرگذار وانتقال دهنده فرهنگ وارزش ها ،امری است که باید دربرنامه ریزی های تصمیم گیران وسیاستگذاران مورد توجه قرارگیرد.استراتژیهای توسعه روستایی برهفت هدف مشخص بنا نهاده شده اند که عبارتند از:رشدتولیدات کشاورزی ،استفاده بهتر ازمنابعکمیاب ،کاربردبهینه سرمایه ایجادفرصتهای شغلی،توزیع مجدددرآمد، ارتقاء سطح زندگی ومشارکت جمعیت روستایی درتمشیتامور درجامعه بدین ترتیب زنان روستایی باتوجه به نقش ومسولیت هایی که درمحیط روستا دارند عهده دار وظایف تولیدی وخدماتیمختلفی می باشند که مسلما درنیل به توسعه روستایی بسیارموثرمی باشد. (کمال لو 451، 1388) حال سوال اینجاست که معماریچگونه میتواند به حضور پررنگ این زنان در عرصه خدمات گردشگری در راستای شناساندن فرهنگ بومی و تقویت بنیه اقتصادیروستاییان کمک کند. بی شک طراحی بدون شناخت بستر طرح و نیازها و توانمندیهای بالقوه کاربران آن کاری عبث و بی نتیجهاست .طراح با شناخت عوامل فوق میتواند به جانمایی درست فضاها باردازد بنحوی که بومیان در مناطق مسافر پذیر ، مجموعهطراحی شده اعم از مجتمع تفریحی-توریستی هتل فضای سبز و ... را در دل ساختار شهر و روستای خویش بپذیرند و از آناستفاده لازم را ببرند. استفاده ای که متناسب با نیاز های مشترک آنان و مسافران پیش بینی شده است. بنابر این معماری که برایطراحی یک مجموعه درون بافت روستایی همت میکند در وحله اول باید تمام تلاش و توجه خود را معطوف به شناخت روستا وساکنان آن کند و مجموعه ای را طراحی نماید که بیشترین پذیرش و اقبال ممکن را در میان ساکنان محلی داشته باشد.