ساناز نیک روز - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
خسرو افضلیان - دکتری معماری و شهرسازی، استادیار دانشکده معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

در طراحی پارک ها و چشم اندازهای سبز گذشته، زیبایی شناسی تنها دیدگاهی بود که فارغ از تطابق های محیطی و بوم شناسی محدوده مورد توجه بود. در حالی که پارک و منظر بخشی از محیط زیست طبیعی و نقطه پیوند انسان و طبیعت می باشد. پارک های امروزه و جدید باید از اصول کشاورزی و اکولوژی و چشم اندازهای مثمر تبعیت نموده و صرفاً از الگوی مصرف کننده به الگوی تولید کننده- مصرف کننده تغییر یابند. مجموعه های اکولوژیکی در آینده ای نزدیک به عنوان اکوسیستم هایی مطرح خواهند بود که دارای تمامی منابع مورد نیاز در تشکیل یک چرخه ساده اکولوژیکی باشند. در غیر اینصورت با توجه به روند توسعه و همچنین مشکلات زیست محیطی موجود و تسلط هرچه بیشتر بشر بر کره خاکی زیست بومهای بکر و دست نخورده به سوی عدم تعادلی جبران ناپذیر سوق داده می شوند. پارک و مجموعه تحقیقات بوم شناسی مجموعه ای است که در آن فعالیت های علمی و تفریحی همگام با شناسایی اصول دانش اکولوژی و بوم شناسی صورت می گیرد و فرضیه اصلی در آن تلفیق معماری با مهندسی اکولوژیک در تثبیت بوم منطقه و ارائه مکانی پایدار وهمگون با زیست بوم می باشد، به گونه ای که دو عامل معماری و محیط زیست دو عنصر مکمل چرخه اکولوژیکی زیست بوم بوده و با ایجاد یک رابطه تعادلی رفت و برگشتی چرخه تولید و مصرف معناداری را شکل بدهند و بدین شکل معماری هر چه بیشتر در تثبیت محیط پیرامونی خود برآید. سایت انتخاب شده برای این مجموعه در شمال غربی جزیره هرمز می باشد که یکی از ناب ترین زیست بومهای بکر جهان بوده و وجود کانی های مختلف و غنای خاک و آب و حیات و گیاهان آبزی و مرجان ها و جلبک ها با خصوصیات و ویژگی های خاص منجر به تشکیل یک اکوسیستم ویژه و تکرار نشدنی شده است. ارائه راهکارهای طراحی پایدار در پارک و مجموعه تحقیقات بوم شناسی بر اساس تلفیق معماری و مهندسی اکولوژی از اهداف مقاله ارائه شده می باشد و طراحی نهایی مجموعه در این راستا صورت پذیرفته است.

اکولوژی، معماری، بوم شناسی، منظرپایدار