گلنوش عبدالله زاده - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، گروه معماری، رشت، ایران
محمدمهدی رئیس سمیعی - استادیار گروه معماری دانشگاه گیلان

بحران زیست محیطی امروز، مشکلات عدیده ای برای انسان مدرن بوجود آورده و در حال تهدید کل نظام طبیعت است. در تقابل با این بحران، توسعه ی پایدار (سبز) و به دنبال آن معماری سبز، مدتی است که به عنوان یک رویکرد جدید در همه ی ابعاد زندگی مطرح شده و در جست و جوی همسویی و هم آوایی با طبیعت و حل مشکلات زیست محیطی می باشد. از سوی دیگر، جامعه ی بین الملل یکی از راه حل های رفع معضلات زیست محیطی را حمایت فرهنگ دینی و اخلاقیات می داند و معتقد است ارزش های بنیادی دینی به دلیل برخورداری از پشتوانه اخلاقی می تواند نقشی اساسی در پایداری محیط زیست ایفا کرده و ابزاری برای تحقق اهداف توسعه ی سبز باشند. بدین منظور در این پژوهش مکتب اسلام به عنوان یکی از ادیان ابراهیمی مدنظر و آموزه های اسلامی درباره ی محیط زیست مورد تحقیق قرار گرفته اند. سپس این آموزه ها به لحاظ سازگاری با شاخصه های معماری سبز در زمینه حفظ و حمایت از محیط طبیعی مقایسه شده اند. نتایج حاصله نشان می دهد تعالیم و توصیه های این مکتب درباره ی رفتار با طبیعت تضادی با اصول تدوین شده در رویکردهای ساخت و ساز سبز نداشته و بر درستی آن صحه می گذارند؛ لذا به نظر می رسد جلب توجه مسلمانان به این جنبه از مکتب اسلام به منظور ترغیب آنان برای استفاده ی صحیح از منابع طبیعی و حفظ آن برای نسل آینده می تواند راهگشای برخی مشکلات باشد.

محیط زیست، طبیعت، مکتب اسلام، معماری سبز