سیدمجید مفیدی شمیرانی - استادیار گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
پیوند میرزائیان خمسه - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران

با توجه به اینکه در دهه های اخیر تأکید بر محلات و اجتماعات محله ای و شروع برنامه ریزی از سطح محله، در شهرها مطرح شده است (رویکرد پایین به بالا)، لذا توجه به معیارهای پایداری در محلات و برنامه ریزی به منظور توسعه در سطح محله، راهکاری مناسب برای ارتقای کیفیت محلات معرفی شده است. از سوی دیگر توسعه شهری پایدار در سال های اخیر به عنوان یک موضوع مهم علمی در کلیه جوامع مطرح بوده و در کشور ما نیز بیشتر شهرداری ها بحث محله محوری و ساماندهی شورایاری محلات را مطرح کرده اند. بر این اساس در تحقیق پیش رو، اهمیت بررسی محتوای طرح های ارائه شده در خصوص محله های پایدار بدین دلیل است که مطالعه آن، مارا در دستیابی به پایداری در سطح محله های بومی هدایت می کند. هدف از نگارش این مقاله یافتن پاسخی نظام مند در خصوص اهمیت نقش محلات شهری در حرکت به سمت توسعه پایدار شهری و بررسی شاخصه های تأثیر گذار محله در ساماندهی فضای شهری می باشد. حال چنین سوالی مطرح است که پایداری در محلات از طریق تدوین کدامین معیارها قابل حصول و دستیابی می باشد؟ و ایا شاخص های پایداری محلات بر توسعه پایدار تأثیر گذار می باشند؟ بدین منظور این نوشتار از روش تحقیق «مرور متون و اسناد کتابخانه ای» بهره برده و با تکیه بر مبانی نظری موضوع، به تحلیل شاخص های پایداری پرداخته است. در این پژوهش به منظور تبیین واضح تر بحث، با ارائه مدلی نوآورانه و محقق ساخته و با تأکید بر نقش مؤلفه های پایداری، به تحلیل معیارها و تدوین نقش محلات شهری در دستیابی به توسعه پایدار شهری، پرداخته شده است. نتایج بیانگر این است که شاخص های پایداری در طراحی محله باعث ارتقای کیفیت در ابعاد اجتماعی، کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی می شود.

محله، توسعه پایدار، محلات پایدار