کریم رجبی خمسه - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، ایران
امیرحسن کوکبی نژاد - استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه، مراغه، ایران
محمدعلی داره - دکترای آب های زیر زمینی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مراغه
فاطمه عباسی - کارشناسی مهندسی آب و خاک

اقلیم زنجان با توجه به شرایط و موقیعت زمانی که بین یخبندان کوارترنر می باشد با عنایت به اوج گیری ارتفاعات آلپ کهتاثیر بسزایی در روند گرمایشی خاورمیانه و متاثر از آن اقلیم استان زنجان می باشد تغییر اقلیم و روند بیابانی شدن از دورانمیوسن شروع و این روند رو به رشد سبب افزایش بارندگی های اروپا و کاهش بارندگی های آسیا بخصوص منطقه ایران ازدویست میلیون سال پیش شروع گردیده است که این تغییرات عوامل انسانزاد شدیدتر گردیده است از عوامل انسانزاد می توانبه سدهای احداث شده در سرچشمه و مناطق آبخیز ارتفاعات ، نفوذ فلزات سنگین و نمک های رسی و معدنی به خاک زراعیمخصوصا تا 20 سانتی متر ازسطح و هم چنین استفاده از آب های آلوده و تغییر بافت خاک باغالب شدن و تعویض یونی وانباشته شدن دترجنت ها و هیدرات های پلی کربنی دیر تجزیه شدگان و هم چنین افزایش آبیاری سطحی بصورت مه پاش ، ریز پاش و قطره ای (تیپ ، روی خطی) که موجب شوری و تغییر بافت خاک که نهایتا تاثیر بسزایی در روند روبه رشد اقلیم داشته است.

فلزات سنگین، تغییرات اقلیم، گرمایش بین یخبندان