فرزاد مرادی - کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت
زانیار مرادی - کارشناسی دانشگاه کردستان

تشویق یکی از فاکتورهای مهم در عمل یادگیری می باشد، حال اگر بخواهیم تشویق را تعریف کنیم می توان به شرح ذیل بیان کرد: 1-تشویق مستقیم و غیرمستقیم: تشویق های غیرمستقیم اثربخش تر از ترغیب و تشویق مستقیم است. مثلاً مربی بگوید کسانی که، زیرا در تشویق غیرمستقیم، اول حالت کلی می تواند وجود داشته باشد چنین هستند و به فلان شکل عمل می کنند، مورد توجه و احترام جامعه اند و در این صورت فرد مورد نکته دیگر، تشویق بصورت مستقیم است که انواع آن را در نظر علاقمند می شود که چنین عمل کند. میان افراد جامعه زیاد مشاهده می کنیم. نظیر اینکه اگر نمره خوب بگیری چنین جایزه ای داری. بعضی از متخصصان تعلیم و تربیت معتقدند که تشویق مستقیم مانند اشعه مستقیم خورشیدی آزاد دهنده و کورکننده است چون منجر به تملق و چاپلوسی می شود. 2- تشویق مادی و معنوی: تشویق مادی مانند اینکه مربی، پدر و مادر قول می دهند که در صورت فلان موفقیت و انجام کاری، جایزه ای تهیه نمایند. البته باید سن، جنس و توان تشویق شونده باید درنظر گرفته شود، تا منجر به یاس و ناامیدی نشود، ضمناً مربی، پدر و مادر باید توجه داشته باشند به گاه تشویق وعده هایی که می دهند عمل کنند در غیر اینصورت اثرات نامطلوب تربیتی خواهد داشت جنبه معنوی دارد در اینصورت باید شخصیت کودک و فرد مورد تربیت، طوری پرورش یافته باشد که از موفقیت و پیروزی حاصله محفوظ شده و شیرینی آن، خود وسیله تشویق برای ادامه کار یا تکرار کارخوب در او شود. پس در این مورد موفقیت فرد برای خود حکم تشویق را دارد. تشویق معنوی دیگر، لذت روحی و روانی و استنباطی است که برای فرد ایجاد می شود که خود بزرگترین انگیزه برای کار نیک است. احساس رضایت خاطر، دیگر حالتی است که خود برانگیزاننده ی شخص به کار نیک است و از همه مهمتر کسب رضای خداوند بعنوان یکی از عوامل معنوی پر اهمیت، مدنظر قرار گیرد. 3-تشویق درونی و برونی: در کتاب تربیت آسیب زا، تشویق به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم تشویق بیرونی شامل واکنش هایی است که دیگران برای تکرار و تقویت رفتار فرد ارائه می شود و همچنین استفاده معلمان می کنند به طوری که تشویق بیرونی مانع خود بر انگیختگی درونی می شود از جایزه و پاداش های مادی و غیر مادی در طول ساعت آموزشی به دنبال عملکرد مثبت در دانش آموزان باعث پیشرفت تحصیلی بیشتری خواهد شد. پیشرفت تحصیلی یعنی موفقیت در یادگیری دروس مدرسه ای وقتی فرد در یک موقعیت برنامه ریزی با هدف های مشخص تحصیل قرار می گیرد و در صورت که بتواند به تمامی هدف های از پیش تعیین شده برسد، پیشرفت تحصیلی کامل دارد و در صورتی که به برخی از هدف ها برسد پیشرفت نسبی کسب کرده است. مقدار دستیابی دانش آموز به هدف های تربیتی که معمولاً در حیطه شناختی و در یک موضوع درسی خاص است می باشد. تعیین مقدار یادگیری دانش اموزان در طول یک نیمسال تحصیلی و یکسال تحصیلی که به وسیله یک آزمون در پایان دوره آموزشی اندازه گیری می شود. مقدار یادگیری آموزشگاهی فرد به صورتی که توسط آزمونهای مختلف دروس مانند: ریاضی، علوم و سنجیده می شود.

تشویق ،یادگیری ،دانش آموزان، پیشرفت