کاربرد علم روانشناسی محیط در طراحی کالبدی مراکز آموزش، ویژه دانش آموزان کم توان ذهنی

کم توانی ذهنی یا به اصطلاح دیگر نارسایی رشد قوای ذهنی موضوع تازه و جدیدی نیست، بلکه در هر دوره و زمان، افرادی در اجتماع وجود داشته اند که از نظر فعالیت های ذهنی در حد طبیعی نبوده اند. دانش آموزان کم توان ذهنی به لحاظ جسمی، ذهنی، عاطفی و رفتاری با سایر دانش آموزان متفاوت هستند. بر همین اساس برای رساندن آنها به یک استقلال نسبی فردی، اجتماعی و اقتصادی نیازمند برنامه درسی و فضاهای آموزشی متفاوت و ویزه ی خود هستند؛ تا ضمن احساس خود ارزشمندی، فرد مفیدی درجامعه نیز باشند. طراحی فضاهای آموزشی ویژه این دانش آموزان نیازمند شناختی ویزه از علایق وویژگی های روان شناختی آنان دارد، با این توضیح اگر روان شناسی محیطی در حوزه آموزش را رشته ای از روان شناسی که به تعاملات و روابط میان دانش آموزان و محیط آموزشی می پردازد تعریف کنیم به ماهیت میان رشته ای این حوزه از علم روان شناسی با رشته معماری و ساختمان پی خواهیم برد. پژوهش حاضر به دنبال ارائه راهکارهایی برای طراحی فضاهای آموزش ویژه دانش آموزان کم توانذهنی است؛ این راهکارها توصیه هایی در جهت انتخاب اندازه ومقیاس کلاس ها، رنگ، فرم و نحوه نورپردازی فضاهای آموزشی متناسب با ویزگی های روان شناختی این دانش آموزان است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است و نتیجه حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که فضاهای آموزشی و توانبخشی برای دانش آموزان کم توان ذهنی باید دارای پتانسیل های لازم بر پایه شناخت ویژگی های روحی، روانی و رشد آنها بوده و از فضاهای متنوعی برخوردار باشد. امید آنکه نتایج حاصل از این پژوهش راهگشای تحقیقات بعدی در حوزه شناخت ویزگی های محیط فضاهای آموزشی ویژه کودکان استثنایی و بازنگری در طراحی این مراکز باشد.

Keywords:

کم توانی ذهنی , فضاهای آموزشی , روانشناسی محیط , معماری و ساختمان