مجید میرزائی - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه خلیج فارس
تیمور سهرابی - استاد دانشکده مهندسی آب وخاک دانشگاه تهران
مسعود رشمانلو حمیدآبادی - دانشجوی سابق دانشکده مهندسی آب و خاک دانشگاه تهران

کاهش تلفات آب و افزایش بازده آبیاری، یکی از اصول اساسی در توسعه کشاورزی می باشد. بررسی و شناخت مدیریتهای مختلف و عملکرد انها مهمترین عامل برای ارزیابی بهبود شرایط نامطلوب و نهایتا افزایش بازده آبیاری محسوب می گردد. در این راستا برای دستیابی به اهداف مذکور، عملکرد سیستم های آبیاری بارانی چرخدار و ثابت با آبپاش های متحرک در مارع تحکت شبکه آبیاری دشت قزوین در سال 1384 بررسی شد. برای این منظور دو مزرعه یونجه تحت مدیریت زارعین انتخاب شد و با اندازه گیری رطوبت خاک در قبل و بعد از آبیاری وهمچنین اندازه گیری آب پخش شد در روی زمین و تعیین میزان آب خارج شده از آبپاشها و تعیین خصوصیات فیزیکی خاک، مقادیر AELQ , CU, DU, PELQ در این دو مزرعه تعیین گردید. برای مقایسه بهتر دو سیستم این ازمایش ها در پنج نوبت آبیاری و در طول فصل رشد انجام شد. با محاسبات صورت گرفته مقادیر متوسط و حد پایین و حد بالای شاخصهای مذکور تعیینشد. در سیستم آبیاری بارانی چرخدار دامنه شاخص AELQ بین 28/3 تا 41/2 درصد که بطورمتوسط 33/8% وشاخص PELQ بین 51/6 تا 75/1 درصد که بطور متوسط 62/2% و شاخص CU ین 73/5 تا 87/1 درصد کهبطور متوسط 81/0% و شاخص DU بین 58/3 تا 79/3 درصد که بطور متوسط 71/5% تعیین گردید. برای سیستم آبیاری بارانی ثابت با آبپاش های متحرک دامنه شاخص PELQ بین 32/1 تا 62/6 درصد که بطور متوسط 46/8% وشاخص CU بین40/6 تا 78/01 درصد که بطور متوسط 68/0% و شاخص DU بین 3/6 تا 73/5 درصد که بطور متوسط 55/7% تعیین گردید.

آبیاری بارانی ، ارزیابی ، AELQ ، PELQ ، قزوین