غلامرضا یادگارزاده - استادیارسازمان سنجش آموزش کشور
کوروش فتحی اجاره گاه - استاد دانشگاه شهید بهشتی
محمود مهر محمدی - استاد دانشگاه تربیت مدرس
محبوبه عارفی - دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

در قرن گذشته حوزه های مختلف علمی ،رشد بی حدوحصری را تجربه کردند ودر بسیاری مواردنوعی هم افزایی واثر مثبت بریکدیگر نیز وجود داشت . برنامه ریزی درسی وبعدها برنامه درسی هم ازاین امر مستثنی نبوده وبه عنوان یکی از حوزه های دانش بشری ، ازاوایل قرن بیستم نضج گرفته وبعد از جنگ جهانی دوم به سرعت گسترش یافت به طوری که امروزه ما شاهد ایجاد شرایط تشعب وحرفه ای شدن وحتی تشکل سازمانی در این حوزه هستیم هر چند افرادی که به صورت مستقیم وغیر مستقیم با موضوع برنامه های درسی در ارتباط هستند از گذشته کار خود را در قالب نظام آموزشی رسمی وغیر رسمی انجام داده اندوبسیاری موارد عنوان شغلی خاص نداشته اند وهمه آنها با عنوان مربی خوانده می شدند (واکر ،2003 وجکسون 1992) شاید بتوان گفت حرفه ای ترین وجه برنامه درسی برنامه ریزی درسی است که در آن یک برنامه تولید می شود با گسترش دامنه عمل در حوزه تعلیم وتربیت (عمومی وعالی ) تخصصی شدن حیطه های کاری ، انباشته دانش نظری تغییر انتظارات وشکل گیری گرایش ها وزیررشته ها ضرورت نگاه حرفه ای به افراد درگیر در حوزه تعلیم وتربیت وبه تبع آن برنامه درسی به شدت احساس شد ازاین رو برنامه ریزی درسی در دهه های پنجم به بعد قرن گذشته باشدت زیادی توسعه یافت .اگر برنامه درسی را شامل عناصری مانند منطق اهداف محتوا فعالیت های یادگیری نقش معلم منابع یادگیری گروه بندی مکان یادگیری زمان وسنجش (اگر ،2003) بدانیم پی خواهیم برد که فرایند طراحی ، اجرا ، ارزشیابی وهدایت برنامه های درسی بسیار دشوار ومستلزم همه جانبه افراد متخصص وآموزش دیده است در واقع برنامه درسی رکن اساسی هر سیستم آموزشی را تشکیل می دهد واستفاده از افراد حرفه ای که مسئولیت وجایگاه خود را بشناسند بسیار ضروری است براین اساس می توان گفت طراحی وتولید برنامه های درسی نیازمند یک سیستم منظم ودقیق است که بتواند برنامه های درسی راتولید کند در کشورمان نظام آموزشی عمومی دارای تشکیلات منسجم ومنظمی تحت عنوان دفتر تالیف است اما در آموزش عالی ما فاقد چنین تشکیلاتی هستیم دراین مقاله به عمل آمده تا نظام برنامه ریزی درسی در کشورمان مورد بررسی قرار گرفته وضرورت ها چالش ها راهکارهای تغییر آن مطالعه شود

برنامه ریزی درسی ،ضرورت ها،چالش ها