هوشنگ قمرنیا - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی کرمانشاه
سالومه سپهری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی کرمانشاه
مهدی عینی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی کرمانشاه

هر گونه برنامه ریزی و یا طراحی در حوضه های ابریز باید بر اساس تجزیه و تحلیل داده های هیدرولوژی وهواشناسی مربوط به آن حوضه صورت گیرد. اصولا مسائل هیدرولوژی با استفاده از مدل، نماش یا تحلیل می شوند. جهت تحلیل رفتار پدیده های تصادفی قوانین تجربی متفاوتی وجود دارد که ازان جمله عبارتند از : فرمول کالیفرنیا ، فرمول ویبول، فرمول هیزن، فرمول چگودیف ، فرمول توکی، فرمول بلوم و فرمول گرینگورتن. با تحلیل فراوانی داده های هیدرولوژی می توان اقدام به تعیین دوره برگشت آن پدیده نمود. همچنین جهت برازش داده های هیدرولوژی توابع توزیع تئوری احتمال متعددی توسط متخصصین ارائه شده است. از جمله رایج ترین توابع توزیع احتمالاتی می توان به موارد زیر اشاره کرد: تابع توزیع نرمال، تابع توزیع لگاریتم نرمال ، تابع توزیع گاما، تابع توزیع پیرسن تیپ 3، تابع توزیع لگاریتم پیرسن تیپ 3، در این مقاله توسط یک برنامه کامپیوتری به زبان c++ ابتدا فراوانی وقوع نمونه های هیدرولوژی تحلیل خواهد شد و اقدام به ترسیم هیستوگرام فراوانی داده ها میشود. در ادامه دوره بازگشت پدیده مورد نظر محاسبه می شود و داده ها به توسط توابع توزیع تئوری مختلف برازش داده می شوند. مقادیرپدیده مورد نظر به توسط هر یک از توابع توزیع تئوری محاسبه و ارائه می شود. در نهایت ازمون تکوئی برازش داده ها به روش کلموگروف – اسمیرنوف انجامشده و مناسبترین تابع توزیع تئوری جهت برازش داده های مورد استفاده به عنوان تابع توزیع احتمال معرفی خواهد شد. دادههای ورودی برنامه عبارتند از م داده های هیدرولوژی (به عنوان مثال ارقام مربوط به بارندگی) و سال وقوع انها، خروجی برنامه عبارتست از : تحلیل فراوانی نمونه ها با توابع تجربی متفاوت و برازش انها با توابع توزیع تئوری مختلف. ارائه دوره بازگشت پدیده مورد نظر، انجام آزمون نکوئی برازش بر روی داده ها و در نهایت معرفی بهترین تابع توزیع احتمال در برازش داده های موجود.

دوره بازگشت ، قوانین تجربی احتمال ، توابع توزیع احتمال ، آزمون نکوئی برازش ، هیستوگرام فراوانی