میزان تجمع فلزات سنگین درگیاه پسته تحت آبیاری با فاضلاب

پسته مهمترین درخت میوه مناطق خشک و نیمه خشک ایران با تولید سالانه 200/000 تن در سال می باشد. با توجه به کمبود آب در این مناطق استفاده از فاضلاب می تواند راه حلی برای رفع مشکل کم ابی باشد، با این حال خطرات بهداشتی ناشی از تجمع عناصر مختلف به ویژه فلزات سنگین در بخش های مختلف گیاه بایستی در نظر گرفته شود. در این مطالعه با اندازه گیری و مقایسه غلظت متوسط عناصر در اجزای مختلف گیاه پسته، بیشتری میزان تجمع عناصر اهن، کرم و نیکل در ریشه گیاه، بیشترین میزان تجمع عناصر مس، منگنز در ساقه گیاه و بیشترین میزان تجمع کبالت، کادمیم و روی در برگ گیاه مشاهده شده است. علاوه بر این سعی شده است غلظت فلزات سنگین (مس، کادمیم، کرم، اهن، نیکل و کبالت) در برگ به عنوان تابعی از غلظت انها در ریشه و ساقه های گیاه پسته مدل شود. نتایج حاصل نشان می دهد که تنها در مورد برخی عناصر (کادمیوم، کرم، نیکل و کبالت) ارتباط خوبی میان غلظت عناصر در اجزا مختلف گیاه برقرار است. با اندازه گیری غلظت در ریشه و ساقه نمونه های پسته، غلظت فلزات سنگین در برگ درخت پسته می تواند به وسیله مدل های ریاضی ارائه شده تخمین زده شود و در نتیجه از خطرات احتمالی ناشی از تجمع عناصر در برگ و مسمومیت گیاه پیشگیری به عمل آید. از طرف دیگر با استفاده از ازمون دانکن میانگین غلظت عناصر در قسمتهای مختلف گیاه با یکدیگر مقایسه شده است. نتایج حاصل از این مقایسه نشان می دهد که تنها در مورد آهن اختلاف معنی داری میان غلظت آن در برگ و غلظت آن در ریشه و ساقه وجود دارد و در مورد سایر عناصر اختلاف معنی دار نمی باشد.

Keywords:

پسته , فاضلاب , آبیاری , فلزات سنگین