اسماعیل نصیری - استادیار جغرافیاوبرنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور
حسن حسینی امینی - پژوهشگر دکترای برنامه ریزی شهری
احسان گلمهر - استادیار جغرافیا دانشگاه پیام نور،
سارا میریان - کارشناس ارشد جغرافیاوبرنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور

پدافند غیرعامل با مفهوم کلی دفاع در برابر تهاجم،بدون استفاده از سلاح و درگیر شدن مستقیم،سابقه های بس طولانی در تاریخ بشر دارد.انجام اقدامات دفاع غیرعامل در جنگهای امروزی در جهت مقابله با تهاجمات دشمن و تقلیل خسارات ناشی از حملات زمینی،هوایی و دریایی مهاجم،موضوعی بنیادی است که گستره آن تمامی زیر ساختهای کلیدی،مراکز حیاتی و مهم نظامی و غیرنظامی کشور را در برمیگیرد. بررسی و تحلیل میزان آسیب پذیری تاسیسات شهری به ویژه در کلانشهرها با رویکرد پدافند غیرعامل زمینه رابرای برنامه ریزی و مدیریت بحرانهای انسانی فراهم میکند.لذا توجه به این رویکرد نوین در مدیریت بحران شهری اصلی مهم در برنامه ریزی شهری پایدار است دراین تحقیق منطقه 21 شهر تهران که در طرحهای شهری به عنوان یکی از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران معرفی شده است،به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شده است،که با بررسی موقعیت مکانی پمپ بنزینهای منطقه 21 تهران به عنوان سهل الوصول ترین نقاط بحرانی و آسیب پذیر در حملات هوایی،با استفاده از آنالیزهای مکانی در نرم افزار ARC GIS و همچنین استفاده از تصاویر ماهواره ای و نقشه کاربریهای اراضی و فضای سبز منطقه نقشه میزان آسیب پذیری منطقه با توجه به روشهای دفاع غیرعامل مورد بررسی قرارگرفته ودر نهایت راهبردهای دفاع غیر عامل با استفاده از قابلیتهای دفاع سبز ارائه شده است. نتایج بیانگر آن است که با بهره بردن صحیح از راهبردهای پدافند غیر عامل در قالب قابلیتهای دفاع سبز میتوان در کاهش اثرات آسیب پذیری تاسیسات شهری به ویژه پمپ بنزین ها به موفقیتهای قابل توجهی دست یافت

پدافند غیر عامل،آسیب پذیری،تاسیسات شهری،پمپ بنزین،منطقه 21 ،شهر تهران