تدوین برنامه راهبردی استفاده بهینه از زائدات محصولات باغی ( مرکبات ، سیب و انگور )

باز گرداندن مواد زائد به چرخه تولید یکی از پر اهمیت ترین مسائل موجود درقرن حاضر به شمار می آید . در برنامه چهارم توسعه ایران نیز به این امر مهم پرداخته شده است، بنابراین تدوین برنامه ای راهبردی در جهت تحقق اهداف توسعه امری ضروری به نظر می رسد . ایران طبق آمار سازمان جه انی فائو، در تولید برخی محصولات باغبانی مانند لیمو و پرتقال، سیب و انگور به ترتیب رتبه 4 و 8 و 4 و 7 را در جهان دارا می باشد . از محصولات باغی فوق در فرایند فرآوری ، هر ساله حجم بالایی از زائدات تولید می شود . لذا حجم بالای زائدات و قابلیت تبدیل آنها به محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر می تواند انگیزه مناسبی جهت تدوین برنامه ای جامع و کامل باشد . در راستای تدوین برنامه راهبردی استفاده از زائدات محصولات باغی که از سوی وزارت جهادکشاورزی به مرکز تحقیقات مهندسی محول شده، امکان سنجی استفاده بهینه از زائدات این محصولات بررسی شده است . برای رسیدن به این هدف، وضعیت موجود کشور در زمینه کشاورزی، تکنولوژی و اقتصادی نظام های تولید مربوط به این چهار محصول بررسی شد و آینده مطلوب شناسایی گردید . طبق آخرین مجوز های صادرشده از سوی وزارت صنایع در حال حاضر صنایعی جهت استحصال محصولات ارزشمندی مانند روغن هسته انگور،اسید سیتریک از زائدات محصولات باغی وجود ندارد و نیز نیاز به احداث تعداد بیشتری از صنایع تولید کننده پکتین و اسانس مرکبات از زائدات مرکبات و سیب احساس می شود بنابراین احداث صنایعی از این دست پیشنهاد شده است . در نهایت امر با اس تفاده از تحلیل SWOT استراتژی مناسب برای هر کدام از محصولات قابل استحصال تعیین گردید و به نتایج مطلوبی در بررسی نقاط قوت و ضعف ، تهدیدها و فرصتهای موجود منتهی شد . به عنوان مثال، میانگین نمرات عوامل خارجی و داخلی در آنالیز محصول روغن هسته انگور 3 و 5/2 پکتین سی ب 2 و 5/1 ،پکتین لیمو 2/8 و 6 ،پکتین پرتقال 3/2 و 6 بدست آمد واستراتژی تهاجمی - توسعه ای برای این محصولات تعیین گردید .

Keywords:

زائدات محصولات باغی , آنالیز SWOT , تحقیقات راهبردی , روغنهستهانگور , پکتین