یوسف جلالی - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان دانشگاه شهید بهشتی تهران
معصومه طیب لی - کارشناس ارشد روانشناسی آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علامه طباطبائی تهران
علی سلیمانی - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

در تمامی نظریههایی که بر روابط با دیگران بهعنوان عاملی مهم در شکلگیری رفتار تأکیددارند، رابطه با والدین بهعنوان منبعی مهم به شمار میآید که بر بسیاری از حوزههای رشد و تحول کودکان ازجمله عزتنفس، پیشرفت تحصیلی، رشد شناختی و رفتار تأثیر میگذارد. کیفیت رابطه والد-کودک با عوامل متعددی در ارتباط است که یکی از آنها تعارض زناشویی است. هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه میان تعارض زناشویی و کیفیت رابطه والد-کودک در دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر تهران است. فرضیههای پژوهش عبارتاند از: 1- میان تعارض زناشویی و کیفیت رابطه والد-کودک رابطه منفی وجود دارد. 2- ابعاد تعارض زناشویی دارای توان پیشبینی کیفیت رابطه والد-کودک هستند. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانشآموزان پسر دوره اول متوسطه منطقه 6 شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 است که با روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای 202 نفر از آنان بهعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس رابطه والد-کودک (فاین و مورلند) و پرسشنامه تعارض زناشویی (براتی و ثنایی) است که به ترتیب توسط کودکان و والدین آنها تکمیل گردید. دادههای جمعآوریشده با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان تجزیهوتحلیل شدند. نتایج نشان داد که میان تعارض زناشویی و کیفیت رابطه والد-کودک رابطه منفی و معناداری وجود دارد و از میان ابعاد تعارض زناشویی، کاهش رابطه جنسی، افزایش جلب حمایت فرزندان، جدا کردن امور مالی، افزایش واکنشهای هیجانی و کاهش رابطه با خویشاوندان همسر، دارای توان پیشبینی کیفیت رابطه والد-کودک هستند و این ابعاد، رویهمرفته 70 درصد از واریانس کیفیت رابطه والد-کودک را تبیین میکنند.. بر این اساس، میتوان نتیجه گرفت که با افزایش تعارض زناشویی، کیفیت رابطه والد- کودک، کاهش یافته و با کاهش تعارض زناشویی، کیفیت رابطه والد-کودک افزایش مییابد؛ بنابراین میتوان از طریق فنون کاهش تعارض زناشویی مانند زوجدرمانی و آموزش مهارتهای ارتباطی و حل مسئله، زمینهساز ارتقای کیفیت رابطه والد-کودک گردید.

تعارض زناشویی، ابعاد تعارض زناشویی، کیفیت رابطه والد-کودک