ساناز حلمی - کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی
کتایون حلمی - کارشناسی ارشد، روان شناسی عمومی، علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه پیام نور

تنهایی وضعیت ناخوشایندی از بودن آدمی است که میتواند منجر به پیامدهای وخیم فردی و اجتماعی گردد.پژوهشها نشان دادهاند که در جوامع غربی تنهایی با افسردگی، اضطراب و خشونت میان فردی، سوءمصرف مواد و الکل، آسیبپذیری پیشرونده نسبت به مشکلات سلامت و حتی با خودکشی رابطه دارد. ازآنجاییکه تنهایی به شکل بیگانگی اجتماعی و عاطفی با توجه به نرخ رو به رشد پدیدههایی چون طولانیتر شدن دوره مجردی، طلاق، بیکاری و نظایر آن کمابیش به شیوه معمول زندگی ایرانیان تبدیل میشود، در این پژوهش سعی بر آن بوده تا الگوهای پیشبینی کننده این دو معضل از جنبههای فردی و علائم درونی شده روانی شناسایی شوند؛ تا با دستیابی به این الگوهای پیشبینی کننده مبنی بر تظاهرات و مشکلات روانی خاص مردم ایران، مسیر بسوی چارهاندیشیها و ارائه راهکارهایی مبتنی بر فرهنگ ایرانی گشوده شود. بر اساس یافتههای این پژوهش الگوهای پیشبینی کننده بیگانگی اجتماعی در میان ایرانیان محصول تعاملات مختلف سه علامت شایع روانی یعنی بدبینی )پارانویید(، افسردگی و اضطراب است. این الگوها برای بیگانگی عاطفی حاصل از تعاملات علائم گستردهتری چون روابط اجتماعی مختل، اضطراب، هراس، نشخوار ذهنی و عدم انعطافپذیری در قالب وسواس میباشد. ضمن آنکه سهم هر یک از این علائم در مسیرهای تعاملی مختلف ایستا نبوده و بعضاً نحوهای از تعامل میان آنها وجود دارد که کاهنده احتمال بروز این مشکلات است. بدین ترتیب میتوان نتیجه گرفت که الگوهای بیگانگی اجتماعی و عاطفی در بین مردم ایران کمتر با خشونتهای میان فردی همراه بوده و بیشتر بازتاب هراس و ترس از سایر افراد جامعه، مشکل در ایجاد روابط با آنها، بدبینی به آنها و کناره گرفتن از آنان است

بیگانگی اجتماعی، بیگانگی عاطفی، علائم روانشناختی