جلیل محمد پرنگ - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
محمدعلی خالدیان - استادراهنما عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

می دانیم که شناخت هویت آدمی، یعنی کیستی و چیستی خود، از دل مشغولی های اصلی اندیشمندان عالم ازگذشته تاکنون بوده است و آنها همواره کوشیده اند از زاویه های مختلف علمی و با رویکردهای متفاوت چارچوبی نظری برای این مسأله ترسیم کنند. در عرفان اسلامی این بحث تحت عنوان معرفت نفس یا خودشناسی مجال طرح یافته است. دعوت به شناخت انسان از توصیه های مهم پیامبران الهی، عالمان اخلاق، عارفان و فیلسوفان است و انسان خود نیز بخوبی اهمیت آن را احساس می کند. در مقاله حاضر، تلاش برآن است که به بررسی مختصری پیرامون شناخت خود که ارزشمندترین و برترین عنصر در زندگی انسان است پرداخته شود. نخست جایگاه خودشناسی از دیدگاه قرآن کریم، روایات امامان معصوم ع و تنی چند از عارفان و شاعران گران قدر را به صورت مختصر ارائه دادیم. سپس نوشتار حاضر با رویکردی عرفانی، مبانی خداشناسی و انسان شناسی شیخ فریدالدین عطار نیشابوری را در مواجهه با مسأله خودشناسی و نتایج حاصله از آن با استناد بر کتاب عرفانی منطق الطیر مورد بررسی قرار داده است.

شناخت، خودشناسی، خداشناسی، عطار، منطق الطیر