ابوطالب اسلامی - دانشگاه پیام نور گرگان
شهرزاد قاسم پور - دانشگاه پیام نور گرگان

براساس بررسی های مقدماتی 12 گونه از تزئینات گچی وجود دارند که در هر گونه، جزئیات فنی بکار گرفته شده دراجرا، بسته به مواد متشکله و روش عمل آوری ، شیوه ی شکل دهی، و میزان برجستگی تزئینات معماری متفاوت است. براسا جزئیات فنی، تزئینات گچی در آرایش معماری دوران اسلامی ایران به گونه های تزئینات گچی با برجستگی زیاد ، نیم برجسته ، قالبی، کشته بری، کپ بری ، تلفیق با مصالحی چون شیشه و کاشی،تزئینات گچی مجوف شامل دو نوعتنگ بری و مشبک ، فتیله ای ،گچ بری روی آیینه ی تخت و...قابل تقسیم است. ابزار و وسایل روشنایی به عنوان عواملی که تعیین کننده ی نور مصنوعی هستند، مطرح می باشند. در هنر معماری نور یکی از اجزایی است که کنار عناصر و مفاهیم دیگر از قبیل ساختار ، مصالح و... مطرح می شود و به عنوان یک عنصر مجزا باید نقشخود را ایفا کند. همچنین عناصر نورگیری از دو جهت کنترل کننده های نور مانند سایبان ها و نورگیرها مورد مطالعه قرار می گیرند. اجرای هر طرح معماری به 3 عنصر اجتماعی بستگی دارد. اول جامعه ای که به آن نیازمند است. دوم شخص یا اشخاصی که از اجرای طرح حمایت می کنند، سوم معماری که طرح را اجرا می کند.جذابیت معماری دوران اسلامی این است که دریابیم این عوامل سه گانه بر یکدیگر تأثیر می گذارند و منجر به احداث بنا می شوند.

دوران اسلامی، معماری اسلامی، تزئینات معماری، نورگیر