مریم امین الرعایایی یمینی - دانشگاه تهران، تهران، ایران
فرامرز طوطی - دانشگاه تهران، شهر، تهران، ایران
جمشید احمدیان - دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان، اصفهان، ایران

محدوده اکتشافی جنوب غرب ظفرقند از نظر جغرافیایی در شمال شرق اصفهان و بر اساس تقسیم بندی ساختاری در زون ایران مرکزی واقع شده است. واحدهای نفوذی منطقه به سن ائوسن بالایی-میوسن زیرین و با ترکیب سنگ شناختی گرانودیوریت در واحد های ولکانیکی ائوسن با ترکیب آندزیت تا ریوداسیت نفوذ کرده است. توده های گرانودیوریتی نقش اصلی در کانی سازی داشته اند. این توده ها و سنگ های ولکانیکی به شدت دگرسان شده اند. چهار نوع زون دگرسانی اصلی پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتیک در محدوده اکتشافی جنوب غرب ظفرقند شناسایی شده اند. کانی سازی به شکل داربستی و افشان مشاهده می شود. از نظر کانی زایی، می تواند کانی های پیریت، کالکوپیریت، بورنیت، کالکوسیت، کولیت، مالاکیت، آزوریت، مگنتیت و هماتیت را در منطقه مشاهده نمود. .پیریت های موجود در منطقه احتمالاً در 3 مرحله اکسید شده است: 3(اکسیداسیون گوگرد 2( اکسیداسیونFe2+ اکسیداسیون در حضور Fe3+ تحرک و فرآیند غنی شدگی عنصر مس در منطقه توسط دو عامل Eh و PH کنترل شده است. غنی شدگی در زیر زون اکسیدان در یک محیط اساساً احیا و PHزیر5/5 اتفاق افتاده است. سایر پارامتر هایی که احتمالا در غنی شدگی مس نقش داشته شامل افت آب زیرزمینی و انتشار اکسیژن به سیستم می باشد. بنابراین شرایط غنی شدگی مس در منطقه جنوب غرب ظفرقند به نظر می رسد یک سیستم کنترل شده باشد که دگرسانی، اکسیداسیون سولفید PH و افت آب زیرزمینی باعث تحرک پذیری عناصر فلزی شده اند.

دگرسانی، کانی زایی، غنی شدگی مس، اکسیداسیون سولفید، ظفرقند