مهدی برومندی - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس
ماشااله خامه چیان - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس
محمدرضا نیکودل - گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس
محسن محمدزاده - گروه آمار، دانشگاه تربیت مدرس

روند رو به رشد صنعت در کشور از یک سو اگرچه باعث افزایش رونق اقتصادی شده است، ولی از سویی دیگر عدم رعایت ملاحظات زیستمحیطی باعث میشود تا در بلندمدت اثرات سوی بر سلامت انسان و محیط زیست بگذارد. آلودگی خاک ناشی از این فعالیتها نیز در دهههای اخیر از این دسته میباشند. مدیریت صحیح زایدات حاصل از فعالیتهای صنعتی یکی از عوامل کنترل کننده در آلودگی خاک میباشد. ویژگیهای فیزیکی شیمیایی خاک منطقه میتواند یکی از عواملی باشد که در جذب و نگهداری و انتقال آلودگیهایی مانند فلزات سنگین و سموم و علفکشها تاثیر گذار باشد. در این پژوهش سعی شده است تا بر اساس نمونهبرداریهای انجام شده و انجام آنالیزهای فیزیکی شیمیایی و اندازهگیری غلظت فلزات سنگین ارتباط بین آنها مورد بررسی قرار گیرد. 103 نمونه از خاک سطحی حوضه آبریز زنجان که تحت تاثیر آلایندههای صنعتی و کشاورزی قرار دارد در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفتهاند. همبستگی پیرسون به عنوان معیاری جهت بررسی همبستگی بین پارامترهای فیزیکی شیمیایی و غلظت فلزات مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که بین محتوای رسی خاکها و میزان غلظت برخی از فلزات رابطه معناداری دیده میشود. در سایر پارامترها رابطه معناداری مشاهده نشده است و یا میزان همبستگی پایین میباشد. البته این موضوع نشاندهنده مستقل بودن این پارامترها نسبت به یکدیگر نبوده و باید اندازهگیریهای آزمایشگاهی مکمل آنالیزهای صحرایی باشند.

آلودگی خاک، فلزات سنگین، پارامترهای فیزیکوشمیایی، همبستگی