محمدرضا باغبان گل پسند - دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
محمدرضا نیکودل - عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
علی ارومیه ای - عضو هیئت علمی گروه زمین شناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

در طراحی و اجرای پروژه های زیرزمینی مانند تونلها لازم است تا وضعیت تنشهای اولیه، شامل مقدار جهت و نسبت تنشهای افقی به قائم K0 بطور کامل مشخص گردد. مطالعات نشان داده است که تغییرات پارامتر K0 تاثیر شگرفی می تواند بر میزان جابجایی زمین در اثر حفر تونل داشته باشد. در این تحقیق تاثیر تغییرات پارامتر K0 بر میزان جابجایی های رخ داده در روباره تونل (حد فاصل سقف تونل تا سطح زمین) مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور تونل ابوذر به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده و شرایط زمین شناسی مهندسی حاکم بر محدوده این تونل در بررسی ها لحاظ شده است. در روشهای نیمه تجربی و تحلیلی ارزیابی نشست زمین، با توجه به پارامتر های مورد استفاده، امکان بررسی تاثیر تغییراتK0 برنشست زمین وجود ندارد و به همین دلیل جهت بررسی این موضوع از روشهای عددی استفاده شده است. بدین منظور نرم افزار FLAC3D انتخاب شده و پس از ارزیابی نشست زمین براساس این روش، تاثیر تغییرات پارامتر K0 بر نشست زمین با اعمال مقادیر فرضی برای این پارامتر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده این است که جابجایی قائم روباره تونل با افزایش K0 در حالت کلی کاهش یافته و در مقادیر بیشترK0 حتی بالازدگی نیز اتفاق افتاده است

نشست زمین،K0/ روباره تونل، تونل ابوذر/FLAC 3D