ستار تیموری - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
علی عابدینی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
محمدعلی مکی زاده - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
ابراهیم کاظم پور - شرکت مهندسین مشاور زرکاو آذربایجان، تهران، ایران

منطقه ماهور چاهکاله، در فاصله 44 کیلومتری شمال شرق شهرستان نظنز، استان اصفهان واقع میباشد. مشاهدات صحرایی و بررسیهای کانیشناسی نشان میدهند که نفوذ استوک گرانودیوریتی الیگوسن به درون سنگهای آندزیتی و تراکی آندزیتی ائوسن در این منطقه با توسعه یک سیستم دگرسانی قابل توجه و کانهزایی فلزی همراه بوده است. زونهای دگرسان شناسایی شده در سنگهای آندزیتی و تراکیآندزیتی شامل 3 پتاسیک، 2 فیلیک، 3 پروپلیتیک و 4 آرژیلیک میباشند. الگوهای توزیع REEs نورمالیزه به کندریت آشکار میکنند که تفریق LREEs از HREEs در طی تکوین زونهای دگرسانی فیلیک، پروپلیتیک و پتاسیک همراه با بیهنجاری منفی Eu همراه بوده است. نتایج آنالیزهای شیمیایی نشان میدهند که زون- های دگرسان آرژیلیک و پتاسیک به ترتیب بیشترین و کمترین تمرکز REE ها را در خود دارا میباشند. بررسی فاکتور غنیشدگی عناصر دلالت بر شستشو و تثبیت REE ها در طی توسعه زونهای دگرسانی دارند. بررسیها آشکار میکنند که فعالیت بالای همبافتهای سولفاتی همراه با ماهیت پائین pH محلولهای دگرسان کننده دلیل اصلی تهیشدگی REE ها در زون پتاسیک و جذب سطحی همراه با فعالیت پائین همبافتهای سولفاتی عامل عمده غنیشدگی REE ها در زون آرژیلیک هستند. نتایج بدست آمده از بررسی- های زمینشیمیایی پیشنهاد میکنند که توزیع REE ها در زونهای دگرسانی در ماهور چاه کاله تابعی از تغییرات شرایط فیزیکوشیمیایی محیط دگرسانی، اختلاف در میزان شدت فرایند جذب سطحی و روبش توسط اکسیدهای فلزی، و حضور در فازهای کانیایی مقاوم بوده است.

عناصر نادر خاکی، ژئوشیمی، سیستم دگرسانی، چاه کاله، نظنز