محمدرضا یوسفی روشن - دکترای ژئومورفولوژی ومدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس دکترشریعتی ساری

مدیریت ژئومورفولوژی در سواحل و پایش تغییرات خط ساحلی دراستان های شمالی، مستلزم آگاهی از نوسانات سطح تراز آب دریای خزر دردوره های تاریخی وثبت ابزاری می باشد. نوسانات سطح تراز آب نتیجه تغییرات آب وهوایی، تغییرات آبدهی رودهای حوضه آبریزدریا ی خزر بخصوص رودخانه ولگا و عناصر اقلیمی حوضه آبریز دریای خزر می باشد. درطولچند سال اخیر، تغییرات قابل توجهی درشرایط آب وهوایی حوضه ولگا رخ داده است، افزایشدمای هوا و تغییرات آب وهوایی برمیزان دبی رودخانه ولگا تاثیر داشته است. 83 درصدکل آبورودی از طریق رودخانه ها، مربوط به رودخانه ولگا می باشد. طول نوار ساحلی دربخشجنوبی دریای خزر 780 کیلومتراست. نوسان سطح آب دریای خزر درطول دوره تاریخی( 3500سال گذشته)در حدود 15 متر بوده است، درحالی که درطول 177 سال گذشته (دوره ثبت ابزاری )3/75 متر و بالاآمدگی شدید بین سالهای 1356 تا 1374 در حدود 2/53 متر بوده است. درسال 2014 میلادی سطح آب دریا حداقل 12 سانتی متر پائین تر از سال 2013 ثبتشده است. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که نوسان سطح آب دریای خزر،سبب شده حریم دریای خزر از نظرعلمی، کارایی خودش را از دست بدهد و مخاطراتژئومورفولوژیکی وزیست محیطی در منطقه ی ساحلی ایجاد نموده است.

نوسانات سطح تراز آب، تغییرات خط ساحلی، 2014-1837 میلادی