بررسی تاثیر انواع کاربری اراضی در میزان ناپایداری مسیر رودخانه چهل چای نرماب

توسعه پایدار بدون نگاه به توانهای محیطی منابع طبیعی مانند رودخانه ها امکان پذیر نیست و از این منظر رودخانه ها در توسعه پایدار نقش قابل توجهی دارند. انواع کاربری های اراضی حاشیه رودها نمونه ای از قابلیت های این پدیده طبیعی بوده و به همین دلیل شناخت ویژگی ها و نوع و میزان تغییرات آنها جهت بهره برداری مناسب از ملزومات توسعه پایدار خواهد بود. بسیاری از حوضه هایرودخانه ای در اثر فعالیت های انسانی و یا سایر عوامل محیطی پایداری خود را از دست داده و بهمجموعه های اکوسیستمی بسیار ناپایدار و شکننده تبدیل شده اند. رودخانه چهل چای -نرماب درشهرستان گنبد و مینودشت از مصادیق رودهایی است که انواع کاربری اراضی در حاشیه خود دارد وتغییرات مورفولوژیکی آن زیاد است. در این تحقیق نقش انواع کاربری اراضی حاشیه رودخانه چهلچای -نرماب که در روند تغییرات مورفولوژیکی رودخانه در یک دوره 47 ساله بین سال های 1345 تا1392 تاثیر گذار بوده اند مورد مطالعه قرار گرفته است. ابزار اصلی پژوهش را عکس های هوایی سال1345 با مقیاس 1:20000 ، تصاویر ماهوار ه ای، گوگل ارث و نیز نقشه های رقومی توپوگرافی1:25000 تشکیل داده اند. نتایج نشان داد که کاربری کشاورزی در طول رودخانه چهل چای-نرماب،باعث بیشترین تغییرات مورفولوژی این رودخانه شده است. همچنین با توجه به وجود بیشترین تعدادپیچانرودهای بیش ازحد توسعه یافته در بازه 4 و در مجاورت شهر گنبد کاووس، بیشترین مناطق خطرنیز در این بازه قرار گرفته است. از این رو لازم است جهت جلوگیری از هرگونه مشکلات، ساخت وسازها در حاشیه این رودخانه و در مناطق حساس با رعایت حریم و با احتیاط صورت گیرد.

Keywords:

توسعه پایدار , رودخانه , تغییرات مورفولوژیکی , کاربری اراضی , چهل چای -نرماب