مژگان دهقانی - کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه شهید باهنر کرمان
احمد عباس نژاد - دانشیار بخش زمین شناسی دانشگاه باهنر کرمان
بتول حسن زاده - کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه شهید باهنر کرمان

وجود ذخایر عظیم نفت و گاز در این منطقه موجب شده تا فعالیت های حفاری، استخراج، پالایش، احداث تاسیسات نفتی، عملیات بارگیری و حمل توسط سوپرتانکرها گسترش یافته و باعث آلودگی رو به افزایش محیط زیست دریایی گردد. بر این اساس مطالعات انجام شده بیشترین میزان آلودگی نفتی در شمال خلیج فارس در اعماق کمتر از 05 متری رسوبات و سواحل اطراف بندر گناوه و در مقایسه بین اعماق 05 و 05 متری، بیشترین میزان آلودگی در عمق 05 متری رسوبات بوشهر بوده است و تراکم شدید آلودگی در رسوبات مناطق بندر بوشهر، بندر دیلم و گناوه می باشد. تاثیرات مشاهده شده آلودگی نفتی بر موجودات خلیج فارس بدین ترتیب می باشند: هیدروکربن های نفتی بر رشد، بقاء، هم آوری، رشد و نمو گامت ها و ذخایر بدن صدف های مرواریدساز موثر واقع می شوند. دامنه تحمل جنگل های حرا بیشتر از سایر موجوادات زنده دریایی است. با این حال ریزش های نفت در شب و روز یا در تابستان و زمستان می توانند تاثیرات متفاوتی بر این جنگل ها داشته باشند. آلودگی نفتی با از بین بردن مرجان ها می تواند زیستگاه تخم ریزی ماهیان استوایی را تخریب کرده و بقاء این گونه ها را نیز به خطر اندازد. همچنین حیات برخی از نرم تنان که به این اکوسیستم وابسته اند نیز به خطر می افتد. لارو ماهیان، میگوها، خرچنگ ها و غیره نسبت به آلودگی نفتی از حساسیت بالایی برخوردار بوده و همچنین کاهش اکسیژن در آب باعث کاهش پلانکتون ها و زئوپلانکتون ها و در نهایت مایوفاناها در منطقه آلوده می شود. نفت خام حاوی برخی فلزات سنگین نیز می باشد که می تواند بر افزایش غلظت این عناصر در بدن آبزیان تاثیر داشته باشد.

آلودگی، خلیج فارس، جانداران، نفت خام