عبدالرضا فریدونی برزآباد - کارشناسی ارشد مهندسی عمران – ژئوتکنیک، دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عب
مجتبی رستمی پور - کارشناسی ارشد مهندسی عمران – رودخانه، دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عبا

کاهش حجم مخزن سدها در اثر رسوبگذاری علاوه بر کاستن قابلیت مفید سدها در تولید انرژی برقابی، کنترل سیلاب و تامین آب که کاهش عمر مفید سدها را در پی دارد ، می تواند موجب اختلال در عملکرد سازه ها، تاسیسات آبگیری و توربین ها گردد . روشهای موجود برای کنترل رسوبات سدها به دو دسته کلی شامل روشهای بازدارنده مانند آبخیزداری و روشهای اصلاحی مانند لایروبی مکانیکی و آبشویی رسوبات تقسیم بندی می شوند . در کشور ما تاکنون روشی که بتواند عملکرد این راهکارها را به طور دقیق نشان داده و اطلاعات جامعی از وضعبت کف مخازن ارایه دهد موجود نیست . پایش رقوم کف و کناره ها ، توپوگرافی و حجم مخزن به همراه کاربرد روشهای فوق، می تواند بیانگر کارایی این روشها در کاهش حجم رسوبات باشد و کمک بسیاری برای انتخاب بهترین روش کنترل رسوبات ارائه دهد . در این مقاله روشهای نوین برای نقشه برداری هیدروگرافیک در مخازن سدها و تعیین توپوگرافی کامل مخزن به منظور بازسازی منحنی های حجم -سطح -ارتفاع که کاربردهای زیادی در مدیریت منابع آب دارد معرفی شده است . همچنین ضرورت توجه مسئولین ذیربط در به کارگیری این روشها با توجه به قابلیت های موجود در کشور و تجربه دیگر کشورها بیان می گردد .

کنترل رسوب، حجم مخزن سد، نقشه برداری هیدروگرافیک ، توپوگرافی مخزن، منحنی های حجم سطح - ارتفاع