جعفر دهقان - رئیس گروه محیط زیست و مسایل اجتماعی دفتر مطالعات پایه،محیط زیست و میرا
امیرحسین ایزددوستدار - مدیر دفتر مطالعات پایه،محیط زیست و میراث فرهنگی ،معاونت فنی و طرحهای

سدهای بزرگ آثار مضر اجتماعی و محیط زیستی نسبتاً زیادی دارند . از دیدگاه محیط زیستی، سدهای خوب و سدهای بد وجود دارد . بعضی از سدهای بزرگ آثار خفیفی روی محیط زیست دارند و بعضی دیگر آثار عمده ای دارند . شدت آثار پروژه های برقابی به طور قابل ملاحظه ای متأثر از انتخاب محل سد است . سدهایی که در محل های مناسب ساخته شده اند بسیار قابل دفاع تر از سدهایی هستند که در محل نامناسب قرار می گیرند .حتی اگر در مورد این پروژه ها همه روشهای کاهش آثار اجرا شوند .در این مقاله سعی گردیده تا رو شی ساده و مناسب برای مقایسه ساختگاه پروژه های برقابی و آثار آنها بر محیط زیست ارائه و ارتباط این موضوع با منافع تولید برق بررسی شود .برای این منظور شاخصهای کمی ارائه می شود (با استفاده از داده هایی که به آسانی قابل تحصیل است ) که با این شاخصها بتوان سدها را به لحاظ اثر منفی بر محیط زیست رتبه بندی و درجه بندی کرد . در طرحهای توسعه برقابی باید مطمئن شد که معیارهای زیست محیطی به طور مناسبی در انتخاب محل سد برقابی دخیل بوده اند .به طور کلی، بهترین محل به لحاظ زیست محیطی برای احداث سدهای برقابی در سرشاخه ها و مسأله دارترین آنها در شاخه اصلی و پائین دست است .

سد برقابی، محیط زیست، شاخص، اجتماعی