صادق صیدبیگی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
آذیتا رجبی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

حاشیه نشینی را به معنای عام شامل تمام کسانی می دانند که در محدوده اقتصادی شهر ساکن اند، ولی جذب نظام اقتصادی نشده اند. در کشورهای در حال توسعه به محلات فقیرنشینی گفته می شود که اطراف شهرهای بزرگ بوجود آمده اند و ساکنین این مناطق نتوانسته اند جذب نظام اجتماعی و اقصادی شهر شده و از امکانات و خدمات شهری بهره برند و به طور کلی مناطق حاشیه نشین ، نه امکانات شهری و نه شکل و شمایل روستاها را دارا می باشند. مناطق حاشیه نشین و آسیب پذیر شهرها از گذشته به علت موقعیت جغرافیایی و کمبود امکانات دارای مشکلات عدیده ای از جمله فقر فرهنگی و بهداشتی ،اعتیاد و بیکاری، ضعف اعتیاد فردی و اجتماعی و ساخت وسازهای بی رویه می باشند که باعث شده این مناطق در شرایط بحرانی قرار بگیرند. اهداف این پژوهش بررسی مشکلات و آسیب های اجتماعی حاشیه نشینی، مطالعه وضعیت سکونت ، بیکاری و انحرافات اجتماعی و بررسی علل مهاجرت و تاثیر آن بر زندگی افراد مناطق حاشیه نشین ،ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود بافت شهری حاشیه نشینان در محله کمربندی شهر ایلام می باشد.روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری آن کلیه ساکنان حاشیه نشین کمربندی شهر ایلام است.یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی بیکاری ،فقر رابطه وجود دارد و از لحاظ امکانات و تسهیلات بهداشتی منطقه در سطح پایینی قرار دارد، که بیکاری و کمبود امکانات شهری در بالاترین اولویت آسیب های اجتماعی قرار دارد.در پژوهش حاضر،سعی شد رویکردی جامعه شناختی به عوامل موثر بر حاشیه نشینی و پیامدهای اجتماعی آن در شهر ایلام بپردازیم.

جامعه شناسی شهری، آسیب شناسی اجتماع شهری، حاشیه نشینی ایلام